Каляндар падзей у Беларусі

СНЕЖАНЬ 2025

Прэм'ера фільма "Чорны замак" па матывах рамана Уладзіміра Караткевіча

"Чорны замак" – гэта сучасная экранізацыя гістарычнага дэтэктыўнага рамана Уладзіміра Караткевіча "Чорны замак Альшанскі". Пры гэтым з моманту яго першай экранізацыі мінула ўжо 40 гадоў: у 1984-м на экранах прэзентавалі аднайменны фільм кінарэжысёра Міхаіла Пташука, зняты ў жанры гістарычнага дэтэктыва. На гэты раз за пераасэнсаванне рамана ўзяліся сцэнарыст Глеб Шпрыгаў і рэжысёр Кірыл Кузін. Яшчэ да афіцыйнай прэм'еры ў Мінску фільм "Чорны замак" быў удастоены спецпрыза журы конкурсу ігравых фільмаў і спецпрыза Выканкама СНД "Кіно без меж" на ММКФ "Лістапад-2024". Згодна з сюжэтам гістарычнай драмы, малады прафесар Антон Косміч (Яўген Шварц) аказваецца ў бядзе пасля таго, як старадаўняе Евангелле, якое належала роду Альшанскіх, трапляе ў яго антыкварны магазін. Каб выратаваць сябе і разгадаць тайны мінулага, ён адпраўляецца ў Альшаны... У экранізацыі аднаго з самых вядомых твораў беларускай літаратуры прынялі ўдзел Настасся Красоўская, Яўген Стычкін, Яўген Шварц і Віталь Кішчанка.

Калі: 12 снежня 2024 – 2 снежня 2025
Дзе: кінатэатры гарадоў Беларусі

Выстава "Кожная роля – галоўная" да 120-годдзя з дня нараджэння Стэфаніі Станюты

Выстава, прысвечаная 120-годдзю з дня нараджэння народнай артысткі Беларусі і СССР Стэфаніі Станюты, раскрывае яе жыццёвы і творчы шлях. У экспазіцыі прадстаўлены фотаздымкі, тэксты роляў, рукапісы, малюнкі, перапіскі з роднымі і знаёмымі, водгукі крытыкаў і паклоннікаў, дакументы. Наведвальнікі музея могуць убачыць фатаграфіі выдатнай артысткі з сынам-пісьменнікам Аляксандрам, які прысвяціў ёй кнігу, дакументы, звязаныя з Другім беларускім драматычным тэатрам у Віцебску, дзе многія беларускія артысты пачыналі свой шлях пасля навучання ў 1920-я ў вялікіх майстроў у Маскве. Стэфанія Станюта ў 1931-м пасля вяртання са студыі ММТ паступіла ў трупу Першага драматычнага тэатра (цяпер – Купалаўскага), дзе праслужыла 70 гадоў, выканаўшы каля 200 роляў і стаўшы сапраўднай легендай!

Калі: з 13 мая 2025 года
Дзе: Беларускі дзяржаўны архіў-музей літаратуры і мастацтва, вул. Кірыла і Мяфодзія, 4, Мінск
Даведацца больш

Выстава "Адкуль узяўся Бурачок?" да 185-годдзя Францішка Багушэвіча ў Мінску

Мацей Бурачок, Сымон Рэўка з-пад Барысава – такія жартаўлівыя псеўданімы ўзяў для свайго літаратурнага амплуа выдатны пісьменнік, адвакат і грамадскі дзеяч Францішак Багушэвіч. Яго знакамітыя паэтычныя зборнікі "Дудка беларуская" і "Смык беларускі", напісаныя лацінкай, сёння выдаюцца кірыліцай, а старыя аўтэнтычныя экзэмпляры –  вялікая рэдкасць. Аднак з вёскі Кушляны ў Смаргонскім раёне Гродзенскай вобласці, дзе вырас пісьменнік, у калекцыю Музея гісторыі беларускай літаратуры ў розныя часы паступалі сапраўдныя прадметы з мінулага. Наведвальнікі выставы, прымеркаванай да 185-годдзя Францішка Багушэвіча, змогуць зазірнуць у свет сядзібы і прайсці звілістымі сцежкамі паэта, а таксама ўбачыць прадмет інтэр'ера – буфет XIX стагоддзя са сталовай, які належаў сям'і Багушэвічаў.

Калі: да 28 снежня
Дзе: Дзяржаўны музей гісторыі беларускай літаратуры, вул. М. Багдановіча, 13, Мінск

Выстава "Набіванка: традыцыя і сучаснасць" у Полацку

"Набіванка", набойка, выбойка – гэта адна з тэхнік дэкарыравання тканіны з дапамогай трафарэтнай дошкі з рэльефным малюнкам, якая атрымала распаўсюджванне ў XVI–XVII стагоддзях у Віцебску, Магілёве, Полацку, Оршы, Бабруйску. Менавіта ў гэтых беларускіх гарадах у той час размяшчаліся буйнейшыя спецыялізаваныя майстэрні. З дапамогай набівання дэкарыравалі хатні тэкстыль (абрусы, ручнікі, прасціны), а таксама тканіну, з якой выраблялі элементы касцюма: сарафаны, кашулі, фартухі. Наведвальнікі выставы змогуць убачыць рамесную традыцыю адразу на двух узроўнях – гістарычным, які паказвае ўзнікненне і развіццё набіванкі ў XIX стагоддзі – першай палове XX стагоддзя на тэрыторыі Беларусі, і сучасным, што адлюстроўвае адраджэнне і пераасэнсаванне старадаўняга майстэрства ў работах майстроў нашага часу.

Калі: 19 верасня 2025 – 31 студзеня 2026
Дзе: Музей традыцыйнага ручнога ткацтва Паазер'я, вул. Войкава, 1, Полацк

Інтэрактыўны выставачны праект "Змрок Сярэднявечча" ў Мінску

Наведвальнікі сталічнага археалагічнага музея "Верхні горад" зробяць інтэрактыўнае падарожжа ў свет таямнічага і змрочнага Сярэднявечча (XII–XVI стст.), якое часта называюць Цёмнымі вякамі ў гісторыі чалавецтва. І нядзіўна: яшчэ пяць стагоддзяў таму на рыначнай плошчы кожнага еўрапейскага горада стаяў эшафот, а каля гарадскіх варот – шыбеніцы. У экспазіцыі, прысвечанай правасуддзю, прадстаўлены метады дазнання і прылады катаванняў, якія прымяняліся ў перыяд інквізіцыі і палявання на чарадзеяў і ведзьмаў: маскі ганьбы, дыба, скрыпка пляткарак, слуп ганьбы, іспанскі бот, гарота, ведзьміна збруя, груша пакут… Створаныя для праекта па старадаўніх тэхналогіях экспанаты суправаджаюцца гравюрамі, малюнкамі і карцінамі, якія паказваюць іх у дзеянні, а таксама гістарычнымі каментарыямі.

Калі: 19 верасня 2025 – 18 студзеня 2026
Дзе: археалагічны музей "Верхні город", вул. Кірылы і Мяфодзія, 6, Мінск

Выстава "Цана вайны" ў Музеі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны

Адзін з самых наведваемых музеяў беларускай сталіцы і першы ў свеце, прысвечаны самай кровапралітнай вайне ХХ стагоддзя, упершыню за больш як 80 гадоў сваёй гісторыі прадставіць экспазіцыю грашовых знакаў. Галоўнымі героямі стануць дзве калекцыі – баністыкі і нумізматыкі, у якіх налічваецца 1,6 тыс. адзінак. Наведвальнікі ўбачаць грашовыя знакі, аблігацыі, манеты краін антыгітлераўскай кааліцыі і іх саюзнікаў – Савецкага Саюза, ЗША, Вялікабрытаніі, Францыі, з другога боку – Германіі, Японіі, Італіі, краін, якія былі акупіраваны імі. Экспазіцыю дапоўняць прадметы з іншых калекцый – адзенне, зброя, ваенная амуніцыя, якія даюць магчымасць узнавіць знешні выгляд і экіпіроўку ваеннаслужачых проціборствуючых краін.

Калі: 21 кастрычніка – 22 снежня
Дзе: Беларускі дзяржаўны музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны, пр. Пераможцаў, 8, Мінск
Даведацца больш

Юбілейныя канцэрты ў гонар 20-годдзя Хору Валаамскага манастыра ў Беларусі

Гастрольным турам святкуе юбілей Хор Валаамскага манастыра, створаны з нагоды аднаўлення і асвячэння ў жніўні 2005 года Спаса-Праабражэнскага сабора на востраве Валаам. Унікальнасць музычнага калектыву ў тым, што ён з’яўляецца адначасова і богаслужэбна-пеўчым, і канцэртным творчым. Таму рэпертуар хору – песні, рамансы і духоўная музыка – прысвечаны тэме любові. Гледачы акунуцца ў атмасферу старадаўніх распеваў, якімі славіцца Валаамскі манастыр, а таксама пройдуць галоўнымі жыццёвымі дарогамі Хрыста – перанясуцца скрозь час на тэрыторыю Грэцыі, Сербіі і Аргенціны. У другой частцы праграмы прагучаць найлепшыя творы з рэпертуару хору, прысвечаныя Веры ў Бога і любові да Радзімы.

Дзе, калі:
28 лістапада – Пінскі гарадскі Дом культуры, пл. Леніна, 7a, Пінск
29 лістапада – Гродзенская абласная філармонія, вул. Гарнавых, 17, Гродна
30 лістапада – Абласны грамадска-культурны цэнтр, вул. Камуністычная, 1, Брэст
1 і 2 снежня – ДК МТЗ, вул. Даўгабродская, 24, Мінск
3 снежня – Грамадска-культурны цэнтр, вул. Ланге, 17, Гомель
4 снежня – Віцебская абласная філармонія, вул. Леніна, 69, Віцебск

Выстава "Гонар. Доблесць. Годнасць" у Нясвіжскім замку

Акунуцца ў свет параднай і паляўнічай зброі могуць наведвальнікі Нясвіжскага замка на працягу года. Выдатныя ўзоры афіцэрскай параднай зброі (корцікі, шпагі, шашкі, шаблі), камзольныя і ведамасныя шпагі, масонскія рытуальныя мячы, экзатычная зброя розных краін – каштоўныя артэфакты сабраны і прадастаўлены прыватным калекцыянерам Анатолем Грышуком. Як адзначыў уладальнік, упершыню цікавасць да гісторыі зброі праявілася, калі ён знайшоў уланскую шаблю ўзору 1932 года, якая належала бацьку. А дзед служыў у імператарскай арміі і ахоўваў Мікалая II, калі манарх прыязджаў у нашы краі на манеўры ў 1892 годзе. Выстава расказвае і пра культуру палявання, дзе зброя – не толькі прадмет мастацтва, але і сімвал улады, інструмент дэманстрацыі перавагі над прыродай. Адметнасцю выставы стала інсталяцыя – фігура вершніка на кані, закаванага ў бліскучы даспех крылатага гусара ВКЛ. Госці таксама змогуць прымераць сярэдневяковыя даспехі, адчуўшы іх цяжар, і зрабіць фота побач з фігурай Мікалая Радзівіла Сіроткі.

Калі: 31 кастрычніка 2025 – 31 кастрычніка 2026
Дзе: Нацыянальны гісторыка-культурны музей-запаведнік "Нясвіж", вул. Замкавая, 2, Нясвіж, Мінская вобласць

"Калейдаскоп Файбіш-Шрагі Царфіна" ў галерэі "Арт-Беларусь"

Ураджэнец беларускага мястэчка Смілавічы Файбіш-Шрага Царфін увайшоў у гісторыю як выдатны жывапісец ХХ стагоддзя, прадстаўнік Парыжскай школы разам з такімі знакамітымі калегамі-землякамі, як Марк Шагал, Хаім Суцін, Міхаіл Кікоін, Пінхус Крэмень, Леў Бакст і Надзя Хадасевіч-Лежэ. Унікальнасць аўтарскай тэхнікі Царфіна – у змешванні гуашы і алейных фарбаў. Менавіта гэта стала сакрэтам уласцівай яго работам паўпразрыстай, вітражнай дэкаратыўнасці і высокай насычанасці колеру. Упершыню ў мінскай экспазіцыі прадстаўлена звыш 80 жывапісных твораў майстра – своеасаблівых "калейдаскопаў", створаных са святла і колеру, нібыта на праламленні аб'ектыўнай рэальнасці. Дапоўніць экспазіцыю інсталяцыя Аляксандра Трускоўскага, прысвечаная пераасэнсаванню творчасці Файбіш-Шрагі Царфіна.

Калі: 31 кастрычніка – 28 снежня
Дзе: Палац мастацтва, галерэя "Арт-Беларусь", вул. Казлова, 3, Мінск

"Палёт над горадам" да 100-годдзя з дня нараджэння мастака Міхаіла Чэпіка

Марафон выстаў, прысвечаных творчасці беларускага мастака Міхаіла Чэпіка, прадоўжыць "Палёт над горадам", прымеркаваны да векавога юбілею майстра. У экспазіцыі прадстаўлена звыш 80 твораў жывапісу і графікі, якія адлюстроўваюць асноўныя напрамкі і этапы творчай біяграфіі. Менавіта яго пэндзлю належыць вядомы вобраз Мінска, што вылучаецца яркім колерам і нечаканым ракурсам зверху. Наведвальнікі ўбачаць панарамныя мінскія краявіды, атмасферныя акварэльныя работы 1960-х гадоў, замалёўкі алоўкам сюжэтаў гарадскога жыцця. Таксама тут можна ўбачыць беларускія краявіды, работы на тэму Вялікай Айчыннай вайны, замалёўкі алоўкам жыцця Тэатра оперы і балета з графічнага дзённіка майстра, які на працягу 35 гадоў працаваў мастаком-сцэнографам.

Калі: 13 лістапада – 14 снежня
Дзе: Мастацкая галерэя Міхаіла Савіцкага, пл. Свабоды, 15, Мінск

Выстава "Забытае майстэрства перапіскі" ў Гродне

Зазірнуць у пісьмы гістарычных асоб Беларусі ХVI–ХХ стагоддзяў упершыню змогуць наведвальнікі Гродзенскага гісторыка-археалагічнага музея. У экспазіцыі прадстаўлена дзелавая перапіска караля Стафана Баторыя, прыватная перапіска ўладальніка Косаўскага палаца Вандаліна Пуслоўскага і яго дачкі Марты Красінскай, гісторыка і краязнаўца Аляксандра Ельскага, гродзенскай пісьменніцы Элізы Ажэшка. Асаблівае месца адведзена пісьмам часоў Вялікай Айчыннай вайны і перапісцы беларускіх пісьменнікаў Якуба Коласа, Васіля Быкава, Міхася Васілька, Аляксея Карпюка. Дапоўняць выставу разнастайныя інструменты для пісьма, сярод якіх – чарніліцы, бутэлечкі для чарніла, пёравыя ручкі, скрынкі для пёраў, алоўкі, латок для паперы, прэс-пап'е…

Калі: з 20 лістапада
Дзе: Гродзенскі гісторыка-археалагічны музей, вул. Замкавая, 20, Гродна
Даведацца падрабязней

Прэм'ера балета "Шчаўкунок" у Вялікім тэатры Беларусі

Прэм'ера новай версіі балета "Шчаўкунок" у беларускім Вялікім прымеркавана да святкавання 185-годдзя П.І. Чайкоўскага і аб'яўленага Года імя выдатнага кампазітара. Упершыню на галоўнай сцэне краіны казачны балет з'явіўся ў 1982 годзе: тады над ім працаваў творчы тандэм дырыжора Аляксандра Анісімава, харэографа Валянціна Елізар'ева, сцэнографа Яўгена Лысіка. Новае прачытанне сюжэта Гофмана прадставіць балетмайстар, харэограф, аўтар лібрэта Ігар Колб. Для яго гэта ўжо трэці аўтарскі балет на сцэне Вялікага тэатра Беларусі: у рэпертуары ўжо ёсць містычная драма "Жызэль", "Ілюзіі кахання" і вечар аднаактовых балетаў "Танцы". "Усе чакаюць прыгожую, бліскучую, іскрыстую, снежную, з узорамі на вокнах ад марозу гісторыю. Бо галоўнай у казцы пра Шчаўкунка застаецца... казка", – інтрыгуе Ігар Колб.

Калі: 28 лістапада 2025 – 29 сакавіка 2026
Дзе: Нацыянальны акадэмічны Вялікі тэатр оперы і балета Беларусі, пл. Парыжскай Камуны, 1, Мінск

Гастролі Разанскага тэатра драмы ў Мінску

Адкрые цыкл гастрольных вечароў прэм'ерная трагікамедыя "Знатакі жаночага сэрца". Гэта кранальная і філасофская пастаноўка, якая пераносіць гледачоў у 1920–30-я гады XX стагоддзя і даследуе тэму чалавечых адносін, каштоўнасці жыцця і кахання. Гогалеўская "Жаніцьба" ў пастаноўцы Максіма Ларына прапануе падумаць аб тых, для каго шлюб – кардынальнае змяненне ў жыцці, сталага халасцяцкага ўкладу, "пазбаўленне спакою". Бліскучая камедыя з элементамі фарса Анастаса Кічыка "Хітрыкі Скапэна" перанясе гледачоў у фантастычны неапалітанскі порт, дзе хітры слуга Скапэн пляце інтрыгі, падманваючы багачоў і дапамагаючы закаханым. Завершацца гастролі навагодняй камедыяй "Джэк" – аб тым, наколькі далёка мы гатовы пайсці дзеля каханых, і аб тым, што чалавек чалавеку – не проста сябар, а неабходнасць.

Калі: 4–7 снежня
Дзе: Беларускі дзяржаўны акадэмічны музычны тэатр, вул. Мяснікова, 44, Мінск

"Зімовая казка і кошкі!": Тэатр кошак Куклачова ў Мінску

Тэатр кошак Куклачова, які ў бягучым годзе адзначыў 35-годдзе, унесены ў Кнігу рэкордаў Гінеса як адзіны ў свеце прафесійны тэатр кошак. Самай узроставай артыстцы трупы – кошцы Картошцы – ужо 21 год! Тэатр славіцца сваімі ўнікальнымі паказамі, дзе кошкі выконваюць трукі, а таксама атмасферай дабра і клопату аб жывёлах. У новым шоу, у якім задзейнічаны адразу чатыры дзясяткі кошак, сын стваральніка тэатра і легендарнага дрэсіроўшчыка Юрыя Куклачова – заслужаны артыст Расіі Дзмітрый Куклачоў – прапануе гледачам адправіцца ў падарожжа па казачным лесе…

Калі: 5–7 снежня
Дзе: Цэнтральны Дом афіцэраў, вул. Чырвонаармейская, 3, Мінск

"Белавежская казка-2025" у маёнтку беларускага Дзеда Мароза

Свята ў Белавежскім маёнтку Дзеда Мароза прысвечана адкрыццю зімовага турыстычнага сезона і прыезду ўнучкі галоўнага навагодняга чарадзея – Снягурачкі. Гасцей казачнай рэзідэнцыі чакае насычаная праграма: сустрэча Снягурачкі, а таксама Матухны Зімы і яе дачок Сцюжы, Завірухі і Мяцеліцы, шэсце аркестра Дзядоў Марозаў, фестываль творчых калектываў "Агні зімы", цырымонія ўключэння першых навагодніх агнёў і фаер-шоу, фестываль аніматараў "Добрыя чарадзеі", выступленне калектываў і сольных выканаўцаў з розных куткоў краіны, конкурсы, гульні, песні і, вядома, займальныя экскурсіі па маршрутах "Сцежкаю казак" і "Сустрэча з Дзедам Марозам".

Калі: 6 снежня (10:30 – 18:00)
Дзе: Нацыянальны парк "Белавежская пушча", аг. Каменюкі, Камянецкі раён, Брэсцкая вобласць

"Залатая труба джаза": канцэрт да 115-годдзя Эдзі Рознера ў Гомелі

Выдатны музыкант, джазмен, віртуозны скрыпач і трубач, харызматычны дырыжор і аранжыроўшчык Эдзі Рознер праславіўся тым, што ў 1940-я ўзначаліў першы ў Беларусі Дзяржаўны джаз-аркестр, які ў хуткім часе стаў лепшым і самым запатрабаваным эстрадна-джазавым калектывам Савецкага Саюза. Канцэрт-прысвячэнне ў гонар 115-годдзя з дня нараджэння маэстра прадставіць публіцы Нацыянальны акадэмічны канцэртны аркестр Беларусі імя М.Я. Фінберга пад кіраўніцтвам мастацкага кіраўніка і галоўнага дырыжора Максіма Расохі. У праграме прагучаць джазавыя кампазіцыі 1940-х з рэпертуару Дзяржаўнага джаз-аркестра БССР, а таксама творы такіх кампазітараў, як Ю.Бяльзацкі, Я.Грышман, Б.Гудмен, Э.Арцем'еў, Я.Глебаў, У.Хэндзі, Х.Цізол.

Калі: 10 снежня
Дзе: Гарадскі цэнтр культуры, вул. Ірынінская, 16, Гомель

Канцэрт групы Lumiere Tales у мінскім планетарыі

Беларуская група Lumiere Tales, якая спалучае ў сваёй творчасці рытмічную электроніку і соўл, зноў збярэ публіку ў сталічным планетарыі. Музыканты запрашаюць знатакоў камернай атмасферы пабываць "Пад зорным небам Беларусі" і атрымаць асалоду ад мігацення далёкіх сузор'яў пад знакамітыя мелодыі айчынных кампазітараў – Ігара Лучанка, Уладзіміра Алоўнікава, Уладзіміра Мулявіна, Васіля Раінчыка, Ігара Паліводы, Сымона Рак-Міхайлоўскага, Міхала Клеафаса Агінскага, а таксама аўтарскіх твораў Івана Соласа і Андрэя Сакалова.

Калі: 11 і 12 снежня
Дзе: Мінскі планетарый, вул. Фрунзэ, 2, Мінск

Навагодняя выстава-кірмаш "Чароўны млын"-2025 у Мінску

Буйнейшая ў Беларусі выстава вырабаў ручной работы "Чароўны млын", гісторыя якой налічвае 15 гадоў, праводзіцца тройчы – восенню, зімой і вясной. Аднак самай маштабнай з'яўляецца перадкалядная, якая на 4 дні збірае некалькі соцень рамеснікаў, дызайнераў, мастакоў, майстроў рукадзелля з усёй краіны. На выставе можна купіць дызайнерскае адзенне і аксесуары, эксклюзіўныя рэчы для дамашняга дэкору, тавары для творчасці і рукадзелля, а таксама навагоднія падарункі – святочныя сувеніры і паштоўкі, карціны і пано, лялькі і цацкі, фермерскія прадукты. Акрамя рамеснага кірмашу, у праграме – майстар-класы і модныя паказы.

Калі: 11–14 снежня
Дзе: Выставачны комплекс, пр. Пераможцаў, 14, Мінск