Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка, які знаходзіцца з рабочым візітам у Расійскай Федэрацыі, правядзе сёння ў Крамлі сустрэчу з Прэзідэнтам Расіі Уладзімірам Пуціным. Напярэдадні кіраўнікі дзяржаў разам з іншымі калегамі на пляцоўцы ВДНГ у Маскве прынялі ўдзел у Глабальным атамным форуме, які быў прымеркаваны да 80-годдзя атамнай прамысловасці Расіі.
Другі дзень візіту - час для двухбаковага беларуска-расійскага парадку дня. Кіраўнікі дзяржаў даволі часта сустракаюцца ў розных фарматах. Гэта могуць быць як нефармальныя перагаворы, напрыклад на Валааме, так і цалкам афіцыйныя ў Крамлі або на палях міжнародных мерапрыемстваў. Нязменна толькі адно - не проста саюзніцкі, а выключна дружалюбны фармат дыялогу. Апошнім часам распаўсюджанай стала фраза, што невырашальных праблем у адносінах Беларусі і Расіі няма. Магчыма, і таму, што Аляксандр Лукашэнка і Уладзімір Пуцін проста не пакідаюць шанцаў, каб такія праблемы назбіраліся, як гэта часам бывала раней.
Анонс маючых адбыцца перагавораў у Крамлі першапачаткова не прадугледжваў нейкай асаблівай інтрыгі. "Кіраўнікі дзяржаў звераць гадзіннікі па найбольш актуальных пытаннях развіцця беларуска-расійскіх адносін, абмяркуюць абстаноўку ў рэгіёне і міжнародны парадак дня", - скупа і ў дзелавым ключы паведамляла напярэдадні візіту прэс-служба беларускага лідара.
У кароткім каментарыі ТАСС прэс-сакратар Прэзідэнта Беларусі Наталля Эйсмант заявіла, што перагаворны парадак дня ўключае ўвесь комплекс рэгіянальных і двухбаковых адносін.
Сапраўды, пытанняў на парадку дня заўсёды многа, што тлумачыцца значнымі маштабамі супрацоўніцтва. Дастаткова нагадаць, што параўнальна невялікая Беларусь уваходзіць у чацвёрку буйнейшых гандлёвых партнёраў Расіі па аб'ёме тавараабароту з краінамі свету, а на прасторы СНД дык і зусім трымае ў гэтым пытанні ўпэўненае лідарства.
Як чакаецца, кіраўнікі дзяржаў могуць абмеркаваць і пытанні бяспекі. Напрыклад, можна падвесці вынікі нядаўна праведзеных сумесных ваенных вучэнняў "Захад-2025" або абмеркаваць прапанову Уладзіміра Пуціна аб далейшым лёсе Дагавора па скарачэнні стратэгічных наступальных узбраенняў (ДСНУ). Аляксандр Лукашэнка назваў гэты крок бліскучай ініцыятывай.
А журналисты тем временем по-прежнему интересуются, когда до Беларуси доедет ракетный комплекс "Орешник". Оказывается, он "уже в пути".
А журналісты тым часам па-ранейшаму цікавяцца, калі да Беларусі даедзе ракетны комплекс "Арэшнік". Аказваецца, ён "ужо ў дарозе".
Пасля ўдзелу ў атамным форуме Аляксандр Лукашэнка адправіўся не адпачываць, а яшчэ доўгі час правёў у беларускім павільёне на ВДНГ, дзе заслухаў падрабязны даклад пасла Аляксандра Рагожніка аб стане спраў на расійскім вектары. У тым ліку ў ракурсе маючай адбыцца сустрэчы на вышэйшым узроўні.
"Двухбаковы парадак дня лідараў заўсёды насычаны. Гэта і міжнародная частка. Гэта, безумоўна, абарона ўнутранага рынку ў рамках Саюзнай дзяржавы. Гэта і адзіная прамысловая палітыка, пытанні ў нафтагазавым сектары. Прэзідэнтам заўсёды ёсць што абмеркаваць", - заявіў журналістам кіраўнік дыпмісіі.
Цікавымі падрабязнасцямі перагаворнага парадку дня раней на форуме і ва ўзаемадзеянні з журналістамі падзяліўся і сам Прэзідэнт.
Бадай, самая інтрыгуючая заява была зроблена на палях Глабальнага атамнага форуму. Журналісты спыталі ў беларускага лідара, ці плануе ён перадаць нейкае паведамленне ад прадстаўнікоў ЗША свайму расійскаму калегу ў час асабістай сустрэчы. "Я яму перадам усе весткі і паведамленні. Тым больш гэта такі вялікі блок для абмеркавання нашых пытанняў агульных. Там мы абмяркуем прапановы некаторыя", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.
Адказваючы на ўдакладняючае пытанне, ці будуць гэта паведамленні ад амерыканцаў, Прэзідэнт сказаў: "І ад амерыканцаў. Назбіралася шмат пытанняў. Заўтра я вам змагу аб гэтым сказаць".
Як паведамлялася, у кіраўніка беларускай дзяржавы за апошні час адбылося ўжо некалькі сустрэч з прадстаўнікамі ЗША. І зусім нядаўна, у першай палове верасня, ён прымаў у Палацы Незалежнасці прадстаўніка Прэзідэнта ЗША Джона Коўла.
У супрацоўніцтве з "Расатамам" быў паспяхова рэалізаваны праект па будаўніцтве і далейшай эксплуатацыі Беларускай АЭС у Астраўцы. "Мы разам стварылі атамную станцыю, рэалізаваўшы самы прагрэсіўны праект. Мы стварылі самую сучасную, самую прыгожую атамную станцыю", - падкрэсліў беларускі лідар, выступаючы на атамным форуме.
З улікам усё большага энергаспажывання ў Беларусі Аляксандр Лукашэнка ўжо даволі даўно гаворыць аб магчымасці будаўніцтва яшчэ адной АЭС. Да гэтага часу такое пытанне ляжала выключна ў дыскусійнай плоскасці. Больш таго, неабходна вызначыцца, дзе і што будаваць, ці будзе гэта асобная станцыя на новай пляцоўцы або ўжо да дзеючай дададуць адзін-два энергаблокі.
Прэзідэнт сваёй заявай на форуме фактычна ўжо афіцыйна ўключыў пытанне аб другой АЭС у беларуска-расійскі перагаворны парадак дня. "Мы з Уладзімірам Уладзіміравічам заўтра параімся, пагаворым і прымем рашэнне аб будаўніцтве другой атамнай станцыі ў Рэспубліцы Беларусь, - сказаў кіраўнік дзяржавы. - У нас няма пытанняў, хто будзе будаваць гэту станцыю. Мы будзем яе будаваць разам з расіянамі. Таму што яны навучылі нас гэта рабіць. І ўжо мы па просьбе "Расатама" сям-там у асобных дзяржавах удзельнічаем у будаўніцтве такіх станцый".
Аляксандр Лукашэнка ў цэлым разлічвае на прадаўжэнне супрацоўніцтва з "Расатамам" па шэрагу перспектыўных напрамкаў, і размова не толькі аб атамнай энергетыцы. Дзяржкарпарацыя актыўна развівае такія напрамкі, як адытыўныя тэхналогіі, ядзерная медыцына, накапляльнікі энергіі, рэалізуе праекты ў сферы прамысловасці, электратранспарту і шмат іншага.
"Хачу вас (звяртаючыся да кіраўніка "Расатама" Аляксея Ліхачова. - Заўвага БЕЛТА) публічна яшчэ раз папрасіць не сыходзіць з Беларусі. Думаю, я змагу пераканаць Прэзідэнта Расіі ў тым, што ў Беларусі трэба прадаўжаць працаваць. І не толькі ў плане рэалізацыі нашых з вамі задумак з часоў Сяргея Кірыенкі (раней узначальваў "Расатам". - Заўвага БЕЛТА). Нам трэба прадаўжаць працаваць па многіх напрамках. Мірных і перш за ўсё ў галіне аховы здароўя", - сказаў Прэзідэнт.
Відавочна, Аляксандр Лукашэнка можа абмеркаваць з Уладзімірам Пуціным і яшчэ адну тэму наконт сферы ядзерных тэхналогій, і гэта таксама датычыцца "Расатама". "Вельмі прашу, каб мы з вамі (адобрыць, думаю, Прэзідэнт) аднавілі наш рух па ядзерным цэнтры ў Беларусі. Я яго захаваў, якім ён мне дастаўся з савецкіх часоў", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.
Ён удакладніў, што ў гэтым ядзерным цэнтры пад кантролем МАГАТЭ "знаходзіцца нямала добрых матэрыялаў", а Беларусь свята выконвае свае дамоўленасці. Як вядома, у Беларусі дзейнічае Аб'яднаны інстытут энергетычных і ядзерных даследаванняў "Сосны". Верагодна, якраз аб ім і ішла размова, а таксама аб існуючых у яго распараджэнні матэрыялах.
Традыцыйна ў перагаворным парадку дня Аляксандра Лукашэнкі і Уладзіміра Пуціна вялікі пул пытанняў, якія ляжаць у сферы гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва. Адзін з найважнейшых напрамкаў - нафтагазавы сектар.
"Перад перагаворамі з Прэзідэнтам Расіі я хацеў бы пачуць, якія наогул праблемы ў нас у Расійскай Федэрацыі. Што датычыцца нашых перагавораў, магчыма, ёсць нейкія пытанні. І ўражанні па нафце, па газу і гэтак далей. Па адзіным рынку, як ён развіваецца, - тое, што мы задумвалі і думалі", - пацікавіўся напярэдадні кіраўнік дзяржавы ў пасла ў Расіі.
У інтэрв'ю журналістам па выніках даклада Аляксандр Рагожнік сказаў: "Тут таксама ў нас дастаткова плённа ідуць перагаворы з расійскімі калегамі".
Ён таксама расказаў, што цяпер для паставак у Расію беларускай прамысловай прадукцыі няма ніякіх абмежаванняў. Ёсць допуск да ўсіх расійскіх праграм, аб чым і дамаўляліся раней кіраўнікі дзяржаў. Але Аляксандр Лукашэнка патрабуе ўзмацняцца па экспарце ў Расію, і перш за ўсё ў частцы прамысловай прадукцыі, дзе ёсць некаторае прасяданне. Быў абмеркаваны комплекс пытанняў па фінансавай падтрымцы экспарту.
А яшчэ Беларусь разлічвае шырэй увайсці са сваімі таварамі ў буйныя расійскія сеткі.
Адказваючы на пытанне БЕЛТА, ці ёсць у беларуска-расійскім парадку дня пытанне аб магчымасці выдзялення Расіяй новай крэдытнай лініі на сумесныя праекты, пасол сказаў: "Мы сёння завяршаем выбарку сродкаў у рамках першага траншу, які быў намі атрыманы. Тыя 27 праектаў, якія мы рэалізуем, ужо знаходзяцца ў высокай ступені гатоўнасці. Безумоўна, калі гэты этап будзе завершаны, мы будзем з Расійскай Федэрацыяй абмяркоўваць фармат наступнага этапу, куды нам рухацца далей".