Афіцыйны сайт Рэспублікі Беларусь
Улада
Каляндар падзей у Беларусі
Выдатныя мясціны Беларусі
Сусветная спадчына ЮНЕСКА ў Беларусі
Беларускія санаторыі і курорты
Сувеніры з Беларусі
| Галоўная | Улада | Падзеі

Падзеі

23 Май 2022

Пра бяспеку, канфлікт ва Украіне і ролю ААН. Лукашэнка накіраваў пасланне Гутэрышу

Пра бяспеку, канфлікт ва Украіне і ролю ААН. Лукашэнка накіраваў пасланне Гутэрышу
Фота з архiва

23 мая, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Пасланне Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі перададзена генеральнаму сакратару ААН Антоніу Гутэрышу. Гэта адбылося ў час сустрэчы пастаяннага прадстаўніка Беларусі пры ААН Валянціна Рыбакова з генеральным сакратаром ААН 18 мая, паведамілі БЕЛТА ў прэс-службе МЗС Беларусі.

Пасланне ў цэлым прысвечана тэме еўрапейскай і міжнарожнай бяспекі на фоне падзеі, якія адбываюцца на Украіне.

Закрануўшы ў пасланні гістарычны кантэкст, кіраўнік дзяржавы падкрэсліў, што спусташальныя войны шматразова перакочваліся праз беларускія землі, сеючы жахлівыя разбурэнні і прыводзячы да велізарных ахвяр. Менавіта гэты трагічны гістарычны вопыт, як адзначыў Прэзідэнт Беларусі, прадвызначыў для нашай краіны вечную каштоўнасць міралюбнай знешняй палітыкі.

Сапраўды, Беларусь заўсёды выступала за ўмацаванне глабальнай і рэгіянальнай бяспекі, сведчаннем чаго з'яўляюцца шматлікія беларускія ініцыятывы, напрыклад ініцыятыва вядомая як "Хельсінкі-2", аб неабходнасці правядзення шырокага міжнароднага дыялогу па бяспецы.

Вялікае месца ў пасланні ўдзяляецца аналізу падзей ва Украіне. Так, кіраўнік дзяржавы нагадвае аб намаганнях Беларусі па ўрэгуляванні канфлікту на ўсходзе Украіны ў 2014-2015 гадах, а таксама аб пачатковых этапах перагавораў Расіі і Украіны, якія адбыліся на тэрыторыі нашай краіны ўжо ў гэтым годзе.

"Прэзідэнт выразна заяўляе ў пасланні аб тым, што Беларусь не з'яўляецца агрэсарам, як многія на Захадзе спрабуюць нас паказаць. Але мы і не здраднікі. Для нашай краіны важны сумленнасць і прыстойнасць у адносінах", - падкрэслілі ў МЗС.

Кіраўнік дзяржавы абазначае канкрэтныя крокі, якія кожны ў сваёй ролі можа зрабіць ужо сёння для спынення канфлікту і недапушчэння яго перарастання ў глабальную вайну. Першачарговыя сярод іх - устрымацца ад паставак узбраенняў, інфармацыйных войнаў і розных правакацый.

Прэзідэнт Беларусі, вядома ж, не мог абмінуць і ролю ААН ва ўрэгуляванні канфлікту. У прыватнасці, ён вітаў апошнія сустрэчы генеральнага сакратара ААН у Кіеве і Маскве, у той жа час заклікаўшы кіраўніка Арганізацыі Аб'яднаных Нацый арганізаваць змястоўныя кантакты і з іншымі ўцягнутымі ў канфлікт бакамі - ЗША і іншымі заходнімі краінамі. Кіраўнік дзяржавы яшчэ раз падкрэсліў важнасць арганізацыі глабальнага і вызначальнага працэсу па пытаннях бяспекі з удзелам усіх вядучых міжнародных ігракоў у духу Сан-Францыска, тым самым зрабіўшы паралелі з месцам, у якім у 1945 годзе быў падпісаны Статут ААН.

У сваім пасланні Прэзідэнт Беларусі запэўніў генеральнага сакратара ААН, што Беларусь гатова да прамых сустрэч і іншых крокаў з тым, каб забяспечыць мір і магчымасці жыцця і развіцця для будучых пакаленняў.

Антоніу Гутэрыш на сустрэчы з Валянцінам Рыбаковым інфармаваў аб намаганнях ААН па вырашэнні праблемы харчовай бяспекі і патэнцыяльнай пагрозы глабальнага голаду.

Вядома, што генеральны сакратар ААН ужо актыўна ўключаны ў гэты працэс. У прыватнасці, Анітоніу Гутэрыш у пачатку мая, выступаючы ў Савеце Бяспекі ААН, выказаўся аб неабходнасці рэінтэграцыі прадуктаў харчавання і ўгнаенняў з Беларусі і Расіі ў сусветныя рынкі для зніжэння ўсё большай праблемы харчовай небяспекі ў свеце. У ходзе праведзенага пасяджэння Савета Бяспекі ААН па тэме харчовай небяспекі генеральны сакратар ААН зноў прыцягнуў увагу сусветнай супольнасці да гэтай праблемы і заклікаў зняць абмежаванні ў адносінах да ўгнаенняў з Беларусі і Расіі.

У распараджэнні БЕЛТА ёсць тэкст паслання Прэзідэнта Беларусі ў адрас генеральнага сакратара ААН. Прыводзім яго цалкам.

Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь

Мінск, 8 мая 2022 года

Ваша Правасхадзіцельства,

Больш як 30 гадоў прайшло з моманту заканчэння халоднай вайны, з якім многія звязвалі надыход усеагульнага міру і дабрабыту. Тады ў далёкім 1991 годзе пасля распаду Савецкага Саюза большасці людзей здавалася, што пагроза трэцяга глабальнага канфлікту прайшла назаўсёды.

На жаль, сёння для ўсіх нас, жыхароў Зямлі, зноў няма больш важнага пытання, чым прадухіленне глабальнай вайны і ўстанаўлення доўгага і трывалага міру.

Для народа Рэспублікі Беларусь вайна - гэта не проста слова. На працягу многіх стагоддзяў згубныя і спусташальныя войны шматразова перакочваліся праз беларускія землі, сеючы жахлівыя разбурэнні і прыводзячы да велізарных чалавечых ахвяр.

Беларусы, як ніякі іншы народ, зведалі на сабе ўвесь цяжар і нягоды Першай (1914-1918 гг.) і Другой сусветных войнаў (1939-1945 гг.). У барацьбе з гітлераўскім нацызмам Беларусь страціла кожнага трэцяга жыхара.

Гісторыі пачатку і прычыны кожнай з сусветных войнаў на першы погляд розныя. Пры гэтым кожная з іх з'яўляецца прыкладам таго, як імкненне атрымаць аднабаковыя выгады і перавагі, дабіцца аднаасобнага дамінавання, жаданне ўмацаваць сваю бяспеку за кошт іншых народаў, адмова ад павагі і ўліку законных інтарэсаў іншых нацый, адмова ад дыялогу і перагавораў могуць набыць глабальныя, згубныя для ўсіх маштабы.

Трагічны вопыт гісторыі прадвызначыў для Беларусі вечную каштоўнасць міралюбнай знешняй палітыкі, выбудоўвання добрасуседскіх адносін з першых дзён існавання незалежнай беларускай дзяржавы.

Сёння ў свеце, на жаль, забываюць аб тым, што беларусы ніколі не былі пагрозай для каго-небудзь з суседзяў.

Рэспубліка Беларусь заўсёды выступала і паслядоўна выступае за ўмацаванне рэгіянальнай і глабальнай бяспекі на прынцыпах агульнай адказнасці і непадзельнасці бяспекі, за паслядоўнае ўмацаванне стратэгічнай стабільнасці шляхам імплементацыі і развіцця шматбаковых рэжымаў нераспаўсюджвання зброі масавага знішчэння, раззбраення, кантролю над узбраеннямі, за забарону новых відаў зброі масавага знішчэння, выкананне і далейшае развіццё мер даверу і бяспекі на рэгіянальным і субрэгіянальным узроўні. Сведчаннем таго з'яўляюцца не толькі беларускія дыпламатычныя ініцыятывы ў ААН і АБСЕ, але і канкрэтныя практычныя крокі.

Нязменна з'яўляючыся донарам рэгіянальнай і глабальнай бяспекі, Рэспубліка Беларусь стала першай дзяржавай, якая добраахвотна, без папярэдніх умоў адмовілася ад валодання ядзернай зброяй, што засталася пасля распаду СССР.

У далейшым наша краіна паслядоўна выступала за стварэнне ў Цэнтральнай і Усходняй Еўропе прасторы, свабоднай ад ядзернай зброі. Беларусь займала прынцыповую пазіцыю супраць расшырэння НАТА, якая спраціла сваю абарончую прыроду пасля распаду Арганізацыі Варшаўскага дагавора. Беларусь з'яўляецца адказным членам АДКБ, рэгіянальнай абарончай арганізацыі калектыўнай бяспекі.

У апошнія гады Беларусь неаднаразова і ва ўсіх даступных фарматах указвала на бесперапынную дэградацыю сістэм глабальнай і еўрапейскай рэгіянальнай бяспекі. Каб не дапусціць гэта, Беларусь вылучыла ініцыятыву аб аднаўленні шырокага міжнароднага дыялогу па ўмацаванні мер даверу, бяспекі і супрацоўніцтва ў Еўропе ("Хельсінкі-2"), выступіла з прапановай аб фарміраванні субрэгіянальнага "пояса лічбавага добрасуседства" і з іншымі ініцыятывамі.

На жаль, у прынцыповым сэнсе мы не былі пачуты. Архітэктура бяспекі ў Еўропе дала збой. Нежаданне заходніх краін працаваць над умацаваннем адзінай і непадзельнай бяспекі, непавага імі законных інтарэсаў і ігнараванне заклапочанасцей іншых партнёраў, перш за ўсё Расіі, выліліся спачатку ў гандлёва-эканамічныя і інфармацыйныя войны, а затым справакавалі гарачы канфлікт на тэрыторыі Украіны.

Вайна ва Украіне - гэта вайна ля нашых сцен! Улічваючы тэрытарыяльную блізкасць і агульнае гістарычнае мінулае з Украінай, Беларусь шчыра зацікаўлена ў найхутчэйшым урэгуляванні сітуацыі ў гэтай краіне. Нас як суседзяў Украіны непакоіць будучае рэгіянальнай бяспекі і гарантыі нацыянальнай бяспекі Беларусі. Вырашаць гэтыя пытанні без нашага ўдзелу, як і без удзелу краін рэгіёна, немагчыма.

Мы - не агрэсары, як нас спрабуюць паказаць некаторыя дзяржавы. Беларусь ніколі не была ініцыятарам якіх-небудзь войнаў або канфліктаў. Але мы і не здраднікі. Для нас важны сумленнасць і прыстойнасць у адносінах. Наша пазіцыя заключаецца ў тым, што заклапочанасці і інтарэсы любой краіны, адна восьмая частка сушы гэта або астраўная дзяржава, павінны быць пачуты ўсімі!

Менавіта таму Беларусь шчыра і нязменна застаецца прыхільнай задачы найхутчэйшага прымірэння. Толькі пагасіўшы ачаг гарачага процістаяння, мы зможам пачаць выбудоўваць новы постканфліктны светапарадак, дзе будуць улічаны інтарэсы ўсіх дзяржаў.

І мы не проста заяўляем аб гэтым, але даказалі ў мінулым і прадаўжаем даказваць гэта канкрэтнымі справамі беларускага кіраўніцтва.

Дастаткова ўспомніць пастаянныя намаганні Беларусі па садзейнічанні ўрэгуляванню канфлікту на ўсходзе Украіны ў 2014-2015 гадах. У выніку ў 2015 годзе менавіта ў Беларусі былі падпісаны вядомыя Мінскія пагадненні.

І цяпер, у 2022 годзе, менавіта Беларусь змагла пакласці пачатак перагаворам украінскай і расійскай дэлегацый на нашай тэрыторыі.

Не важна, дзе перагаворы будуць праходзіць далей, бо цяпер не час дзяліць лаўры міратворцаў. У гэты момант кожны разважлівы чалавек і палітык павінен думаць не аб сваёй выгадзе і магчымых дывідэндах, але аб хутчэйшым заключэнні міру на ўмовах, якія будуць прымальныя ўсім бакам канфлікту.

У існуючых умовах мы павінны зрабіць усё магчымае для пошуку шляхоў зніжэння градуса глабальнага процістаяння і набліжэння перспектывы маштабнага ўрэгулявання пытанняў бяспекі як ва Украіне, іншых гарачых кропках, уключаючы Сірыю, Емен, Эфіопію, так і ў свеце ў цэлым.

Усе войны некалі заканчваюцца. Перад усімі намі рана ці позна паўстане пытанне: "Што мы будзем рабіць далей і як будзем выбірацца з тых руін, якія нам дастануцца?" Гэта датычыцца ў першую чаргу і сістэмы бяспекі, і шматбаковай дыпламатыі.

Вырашэнне ўкраінскага канфлікту - гэта сёння ключавое пытанне бяспекі ў Еўропе, без доўгатэрміновага і справядлівага ўрэгулявання якога мір будзе заставацца пад пагрозай не толькі на нашым кантыненце, але і ў больш шырокім маштабе. Таксама пад пагрозай будуць заставацца і ўсе глабальныя мэты развіцця. Бясспрэчная ісціна: няма міру - няма развіцця.

Ва ўмовах глабальнай узаемазалежнасці немагчыма забяспечыць харчовую бяспеку і чыстае навакольнае асяроддзе, процідзейнічаць пандэміям або змяненню клімату ў сваім асобным кутку без усеагульных шматбаковых намаганняў.

Канфлікт ва Украіне, яго першапрычыны і бягучыя санкцыі Захаду супраць Расіі ўжо нясуць свету свае разбуральныя наступствы і выяўляюцца ў розных рэгіёнах у выглядзе небывалага росту цэн на прадукты харчавання, энерганосьбіты, угнаенні, паветраныя і марскія перавозкі, зніжэння дапамогі краінам у Афрыцы, Азіі і на Блізкім Усходзе, якія асабліва маюць у ёй патрэбу. Усё гэта пагражае голадам, спадам узроўню жыцця, абвастрэннем эканамічнай і сацыяльнай напружанасці, перш за ўсё ў найменш развітых краінах, і ў комплексе можа выклікаць новую хвалю масавай міграцыі.

У сувязі з гэтым Беларусь заклікае краіны свету аб'яднацца і не дапусціць перарастання рэгіянальнага канфлікту ў Еўропе ў поўнамаштабную сусветную вайну!

Усе разам і кожны ў сваёй ролі мы многае можам зрабіць ужо сёння: устрымацца ад паставак узбраенняў, ад інфармацыйнай вайны і любых правакацый, ад раздування чалавеканенавісніцкай рыторыкі ў СМІ, ад заахвочвання расізму і дыскрымінацыі з прычыны нацыянальнай, культурнай, моўнай і рэлігійнай прыналежнасці, ад легалізацыі і накіравання наёмнікаў. Мы павінны разам процістаяць абмежавальным мерам у гандлі.

Неабходна адмовіцца ад разбурэння ААН і шматбаковых механізмаў супрацоўніцтва, да чаго вядзе цяперашняя палітыка па абмежаванні ўдзелу або нават выключэнні з іх работы асобных краін. На жаль, нам бачыцца, што ААН ужо ў бліжэйшай будучыні можа паўтарыць незайздросны лёс Лігі нацый.

У нашых інтарэсах не даць канфлікту набыць зацяжны характар ​​з разбуральнымі наступствамі для ўстойлівага развіцця. Мяркую, што такі вынік будзе магчымы толькі ў сітуацыі, калі канкрэтныя юрыдычныя дамоўленасці і палітычны кантэкст, які іх акружае, у тым ліку ў ААН, забяспечаць рэальны ўлік інтарэсаў і заклапочанасцей у сферы бяспекі як канфліктуючых, так і ўсіх іншых зацікаўленых бакоў, малых і буйных краін, сусветных і рэгіянальных ігракоў. Такі вынік недасягальны пры абсентэізме або ўстрыманні!

Тут, на мой погляд, дарэчы ўспомніць цытату знакамітага сына беларускага народа, нашага знакамітага земляка, міністра замежных спраў СССР Андрэя Грамыкі, які гаварыў, што лепш дзесяць гадоў перагавораў, чым адзін дзень вайны. Падзяляем такі падыход і лічым яго не страціўшым сваёй актуальнасці ў сённяшніх найскладанейшых рэаліях.

Беларусь упэўнена, што ў палітры магчымых міралюбных і інклюзіўных ініцыятыў, якія садзейнічалі б перагаворам паміж усімі зацікаўленымі, унікальную бесстароннюю ролю маглі б адыграць Вы, Ваша Правасхадзіцельства, Генеральны сакратар Арганізацыі Аб'яднаных Нацый.

Мы верым, што ў Вашых сілах заняць сапраўды стратэгічную міратворчую пазіцыю, абапіраючыся на прынцып непадзельнай бяспекі. Мы з надзеяй сачылі за Вашымі апошнімі сустрэчамі ў Маскве і Кіеве. Адначасова мы чакаем ад Вас змястоўных кантактаў з усімі ўцягнутымі ў канфлікт бакамі. Бо, калі гаварыць шчыра, то ў свеце ўсе цудоўна разумеюць, што супраць Расіі на тэрыторыі Украіны рукамі ўкраінскіх салдат і "да апошняга ўкраінца" ваююць сілы, якія прэтэндуюць на аднаасобнае лідарства ў глабалізаваным свеце.

Магчыма, гэта момант ісціны для ААН, дзеля якога мы бераглі і развівалі гэту арганізацыю амаль 8 дзясяткаў гадоў. Магчыма, што з улікам таго ўрону, які непавага і пагарджанне інтарэсаў партнёраў ужо нанеслі шматбаковым інстытутам і даверу паміж дзяржавамі, надышоў час нават не для "Хельсінкі-2", але для сапраўды глабальнага і вызначальнага працэсу з уключэннем усіх вядучых міжнародных ігракоў у духу Сан-Францыска. Вынікам гэтага працэсу павінны стаць зразумелыя і празрыстыя дамоўленасці аб правілах новага сусветнага парадку, які забяспечыць гарантыі бяспекі ўсім членам міжнароднай супольнасці на аглядную перспектыву.

Беларусь заўсёды будзе выступаць за падтрыманне аб'яднальнага парадку дня ва ўсіх міжнародных фарматах. Мы адкрытыя шырокаму ўзаемадзеянню з усімі дзяржавамі, інтэграцыйнымі структурамі і міжнароднымі арганізацыямі.

Беларусь гатова да прамых сустрэч і любой іншай работы з кожным зацікаўленым бокам, каб забяспечыць мір і магчымасці жыцця і развіцця для будучых пакаленняў!

Прыміце, Ваша Правасхадзіцельства, запэўненні ў маёй вельмі высокай павазе.

Аляксандр Лукашэнка

Архіў
Пн Аўт Сер Чцв Пт Сб Нядз
Помнікі Вялікай Айчыннай вайны ў Беларусі