Падзеі

Навукаёмістасць ВУП, задачнік распрацовак і кадры. Лукашэнка агучыў установачныя задачы ў навуковай сферы

21 лістапада, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка на нарадзе па пытаннях развіцця навуковай сферы агучыў установачныя задачы ключавым ігракам, перадае карэспандэнт БЕЛТА.

Першай Прэзідэнт абазначыў тэму ўдасканалення механізмаў фінансавання навукі. "Тут перш за ўсё пытанне навукаёмістасці ВУП, якое нагнала аскоміну. Гэта суадносіны затрат на навуку да ВУП", - адзначыў кіраўнік дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка заўважыў, што тут яшчэ важна і методыка падліку, каб усё было аб'ектыўна і адпавядала рэальнаму стану спраў.

Прэзідэнт заявіў аб неабходнасці канкрэтных рашэнняў для павышэння навукаёмістасці ВУП за кошт розных крыніц. "Трэба ісці да таго, каб было больш за адзін працэнт, а лепш за два (ад ВУП. - Заўвага БЕЛТА)", - сказаў ён.

"Неабходна паглядзець, ці аптымальны пералік напрамкаў расходавання рэсурсаў інавацыйных фондаў і як выкарыстанне гэтых сродкаў уплывае на навукаёмістасць ВУП. Нагадаю, інавацыі - гэта інвестыцыі ў навацыі. Ці заўсёды ў нас так?" - абазначыў пытанне кіраўнік дзяржавы.

Па-другое, па-ранейшаму існуе сітуацыя, калі навуковыя даследаванні выконваюцца па прынцыпе "робім, што можам, а не тое, што трэба". "У сваю чаргу прадпрыемствы замест заказу распрацовак у Беларусі ўкладваюць велізарныя сродкі ў імпарт замежных тэхналогій і абсталявання, трапляючы пры гэтым у залежнасць. А рабіць можам усё, і нават без дыктатуры. Можа для пачатку і трэба (імпартаваць тое ці іншае абсталяванне. - Заўвага БЕЛТА). Але трэба потым лакалізоўвацца. І паўтарыць гэта на больш высокім узроўні. Да гэтага павінны імкнуцца, - заўважыў кіраўнік дзяржавы. - А на асобных прадпрыемствах увогуле праглядаецца тэндэнцыя работы без развіцця, калі ніякія інавацыі не патрэбны. Так быць не павінна".

Каб змяніць гэту сітуацыю, Аляксандр Лукашэнка даручыў кожнаму міністэрству штогод фарміраваць "задачнік распрацовак" для сваёй сферы і перадаваць яго прадстаўнікам акадэмічнай, вузаўскай і галіновай навукі. "Пры гэтым, калі такая распрацоўка будзе адпавядаць усім зададзеным крытэрыям, заказчык будзе абавязаны забяспечыць яе ўкараненне. І адказнасць за гэта таксама будзе ляжаць на ім. Але і навука павінна прапаноўваць свае напрацоўкі ў праактыўным рэжыме", - сказаў Прэзідэнт.

Ён даручыў кіраўніку НАН адбудаваць гэтыя працэсы за першае паўгоддзе 2026 года. "Тады адразу зразумеем, ці можа наша навука забяспечыць патрэбнасці рэальнага сектара і куды трэба імкнуцца", - заўважыў кіраўнік дзяржавы.

Трэцяя задача датычыцца кадравых пытанняў. "Неабходна выпрацаваць пакет сістэмных мер для вырашэння праблемы старэння і вымывання навуковых кадраў. Калі я гавару "старэнне", я не маю на ўвазе ўзрост. Справа не ва ўзросце", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка.

Паводле слоў кіраўніка дзяржавы, для вучоных галоўнае - каб "працавала галава" і было жаданне дасягаць новых вынікаў і рухаць навуку наперад. І той ці іншы ўзрост у гэтым плане часта не мае значэння.

"Я ўжо гаварыў, што некаторыя ў нас вучонымі нібыта сталі, дысертацыі абаранілі, нават імкнуліся або імкнуцца нешта адкрыць, а кланяюцца гэтай заходняй навуцы. Непажадана, вядома, каб з'язджалі. Ну едзьце, пройдзеце праз "пасудамыйку", вобразна кажучы. Магчыма, нешта і атрымаецца. Але дзе нарадзіўся, там і спатрэбіўся. Пачынай працаваць тут і даваць рэзультат", - арыентуе беларускі лідар.

Аляксандр Лукашэнка яшчэ ў сувязі з гэтым звярнуў увагу, што да канца жыццёвага шляху людзі, як правіла, вяртаюцца на радзіму. "Таму трэба падумаць, куды мы вернемся", - заклікаў кіраўнік дзяржавы.

"Вучонаму трэба дапамагаць, я не спрачаюся. Адкрыцці і вынаходствы не з'яўляюцца адразу або за адзін месяц. Трэба падумаць, як мы будзем авансаваць, падтрымліваць. Але толькі па тых праграмах, па якіх ДКНТ з вамі вызначыцца, і яны нам патрэбны будуць, - адзначыў Прэзідэнт. - За ўсё, што нам сёння патрэбна, трэба плаціць. Для гэтага грошы ёсць заўсёды. Проста мы, беларускія людзі, не прывыклі раскідвацца грашыма. Верталётных грошай няма".

Ураду сумесна з НАН Беларусі даручана пастаянна сачыць за ўзроўнем зарплат у навуцы і адукацыі і не дапускаць дыспарытэту.

версія для друку

зрабіць стартавай

дабавіць у выбранае