Падзеі

Дапкюнас: Беларусь адкрыта для дыялогу з міжнароднымі партнёрамі па такой важнай тэме, як смяротная кара

16 кастрычніка, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Беларусь адкрыта для дыялогу з міжнароднымі партнёрамі па такой важнай тэме, як смяротная кара. Аб гэтым заявіў пастаянны прадстаўнік Беларусі пры АБСЕ Андрэй Дапкюнас, выступаючы 16 кастрычніка на пасяджэнні Пастаяннага савета АБСЕ ў Вене 16 кастрычніка, паведамляе БЕЛТА.

"Дэлегацыя Беларусі прыняла да ведама заявы прадстаўнікоў Еўрапейскага саюза і іншых дэлегацый аб чарговых гадавінах Еўрапейскага і Сусветнага дзён барацьбы супраць смяротнай кары. Пазіцыя Беларусі ў дачыненні да смяротнай кары была ўжо неаднаразова прадстаўлена ў гэтай зале. Яшчэ раз звернем увагу калег, што крымінальнае заканадаўства Беларусі прадугледжвае магчымасць вынясення смяротнага прыгавору за ўчыненне злачынстваў па 14 крымінальных складах, сярод якіх тэрарызм, наўмыснае забойства з абцяжваючымі абставінамі, злачынствы супраць міру, бяспекі чалавецтва, ваенныя злачынствы", - падкрэсліў Андрэй Дапкюнас.

"На практыцы смяротная кара назначаецца вельмі рэдка", - сказаў пастаянны прадстаўнік нашай краіны.

Ён падкрэсліў, што ў беларускім крымінальным заканадаўстве яна вызначана ў якасці "выключнай меры пакарання". Гэта санкцыя прымяняецца ў выключных выпадках і не можа быць назначана жанчынам або мужчынам, якія ўчынілі злачынствы ва ўзросце да 18 гадоў або дасягнулі да дня пастановы прыгавору 65 гадоў".

Андрэй Дапкюнас таксама звярнуў увагу, што ніводны міжнародны праваабарончы інструмент, удзельніцай якіх з'яўляецца Беларусь, уключаючы Міжнародны пакт аб грамадзянскіх і палітычных правах, не змяшчае прамой забароны на прымяненне гэтай меры пакарання.

"Тым не менш, у 1996 годзе пытанне аб мэтазгоднасці прымянення санкцыі ў выглядзе смяротнай кары ў Беларусі выносілася на рэферэндум. Больш за 80 працэнтаў выбаршчыкаў прагаласавалі за захаванне гэтай меры пакарання. З таго часу грамадская думка па гэтым пытанні істотна не змянілася. Асобы, асуджаныя да пакарання смерцю, маюць права звярнуцца да Прэзідэнта Беларусі з хадайніцтвам аб памілаванні", - падкрэсліў Андрэй Дапкюнас.

"У правапрымяняльнай практыцы нашай краіны існуюць прэцэдэнты станоўчага разгляду такіх просьбаў і замены смяротнай кары на працяглае турэмнае зняволенне. Але такія выпадкі адзінкавыя, паколькі ў выпадку вынясення судом смяротнага прыгавору ступень грамадскай небяспекі ўчыненых дзеянняў вельмі высокая, а жорсткасць, дапушчаная злачынцам у адносінах да ахвяры, не дазваляе разважаць аб міласэрнасці", - прадоўжыў ён.

У 2020-2021 гадах, а таксама ў 2023-2024 гадах смяротныя прыгаворы ў Беларусі ў выкананне не прыводзіліся. У 2022 годзе быў прыведзены ў выкананне адзін прыгавор - у адносінах да злачынца, які наўмысна забіў двух пажылых людзей.

У 2024 годзе Прэзідэнт Беларусі памілаваў грамадзяніна Германіі Рыка Крыгера, які быў затрыманы з доказамі злачынства пры выкананні задання спецслужбаў Украіны па ўчыненні тэрарыстычнага акта на аб'екце Беларускай чыгункі. "Прычынай для праяўлення гуманізму паслужыў той факт, што асуджаны поўнасцю прызнаў сваю віну, раскаяўся ва ўчыненым і звярнуўся з просьбай аб памілаванні", - растлумачыў дыпламат.

"Беларусь адкрыта для дыялогу з міжнароднымі партнёрамі па гэтай важнай тэме. Мы прадаўжаем уважліва вывучаць вопыт іншых дзяржаў, дзе смяротная кара адменена, і гатовы ўзаемадзейнічаць з тымі, хто зацікаўлены ў паважлівым і прафесійным дыялогу, - адзначыў пастаянны прадстаўнік. - Аднак мы не маем намеру слепа капіраваць чужыя падыходы або ўспрымаць еўрапейскую мадэль як адзіны магчымы ўзор "цывілізаванасці". Вопыт паказаў, што само паняцце гуманнасці ў нас тлумачыцца па-рознаму".

Ён звярнуўся да ўдзельнікаў пасяджэння: "Для вас, паважаныя заходнія калегі, гуманнасць - гэта захаванне жыцця асоб, якія ўчынілі жудасныя злачынствы. У вас тэрарыст, які забіў 77 чалавек, адбывае зняволенне ва ўтульнай трохпакаёвай камеры, якая складаецца са спартзалы, спальні і кабінета. Мы ж бачым у гэтым здзекаванне з родных яго ахвяр і верх абсурднасці. Вы ўспрымаеце гуманнасць як ахову жыцця тэрарыстаў, серыйных забойцаў і маньякаў. А для нас справядлівасць заключаецца ў тым, каб грамадства і сем'і ахвяр бачылі заслужаную кару, а пакаранне адпавядала цяжару ўчынку".

У заяве беларускага прадстаўніцтва гаворыцца: "Мы ўпэўнены, што пытанне смяротнай кары павінна вырашацца з улікам думкі народа, які выказаў сваю пазіцыю на рэферэндуме. Ігнараванне ж грамадскай волі з-за знешняга націску не можа разглядацца як праяўленне дэмакратыі".

"Беларусь не мае патрэбы ва "ўроках цывілізаванасці". Мы ідзём сваім шляхам, грунтуючыся на нацыянальным вопыце і традыцыях, грамадскім запатрабаванні і прынцыпах справядлівасці. Магчыма, менавіта гэты падыход заслугоўвае ўвагі тых, хто прывык чытаць натацыі іншым. Мы чарговы раз пацвярджаем гатоўнасць Мінска абмяркоўваць гэта важнае пытанне, але выключна ў фармаце паважлівага, узважанага і канструктыўнага дыялогу - без націску, патрабаванняў і ўльтыматумаў, якія сёння зноў прагучалі ў гэтай зале", - заявіў Андрэй Дапкюнас.

версія для друку

зрабіць стартавай

дабавіць у выбранае