28 студзеня ў Гомельскім раёне на пункце пропуску "Новая Гута", які не функцыянуе два гады, было незвычайна мнагалюдна. Справа ў тым, што сюды прыехалі прыкладна 60 журналістаў з дзевяці краін. Жадаючыя ўбачыць на свае вочы рэальную абстаноўку на граніцы Беларусі з Украінай і даведацца аб службе беларускіх пагранічнікаў карэспандэнты атрымалі ўнікальную магчымасць зрабіць гэта. Прыехалі на паўднёвую граніцу і карэспандэнты БЕЛТА.
"Вельмі цікава. Я хацела тут пабываць. Яшчэ калі мы ехалі сюды на выбары, нам сказалі, што можа быць магчымасць з'ездзіць да граніцы. Не чакалі, што ўбачым саму граніцу. Да таго ж усё арганізавалі вельмі хутка", - падзялілася ўражаннямі карэспандэнт газеты "Известия" Лізавета Барысенка.
Афіцыйны прадстаўнік Дзяржаўнага пагранічнага камітэта Беларусі Антон Бычкоўскі правёў кароткі інструктаж для журналістаў і расказаў праграму мерапрыемства. Ён падкрэсліў, што работнікі СМІ могуць свабодна працаваць на прадстаўленых лакацыях, задаваць любыя ўдакладняльныя пытанні.
Спачатку журналістам з Вялікабрытаніі, Даніі, Кітая, Польшчы, Расіі, ЗША, Турцыі, Фінляндыі і Францыі паказалі кантрольны пункт побач з уездам у пагранічную зону. Тут карэспандэнты ўбачылі, як праходзіць надгляд машын і праверка дакументаў грамадзян. Пасля пачатковага брыфінгу прэса адправілася на сам пагранпераход.
Па рашэнні кіраўніцтва Украіны з 28 лютага 2022 года ўсе міжнародныя пункты пропуску, пункты спрошчанага пропуску на граніцы Украіны з Беларуссю былі закрыты. На гэты момант міжнародныя зносіны не ажыццяўляюцца. Пры гэтым, падкрэсліў Антон Бычкоўскі, з беларускага боку пункты пропуску на граніцы з Украінай функцыянуюць, а пагранічнікі гатовы ў самыя кароткія тэрміны цалкам аднавіць міжнародныя зносіны з сумежным бокам. Калі пункт пропуску працаваў, сярэднесутачны пасажырапаток у ім зімой даходзіў да 5 тыс. чалавек і 2 тыс. машын, а летам - да 17 тыс. асоб і да 8 тыс. машын. У абодва бакі ездзілі фуры з таварамі, а летам беларусы ездзілі на адпачынак да Чорнага мора.
Прыбыўшы ў пункт пропуску "Новая Гута", які не функцыянуе цяпер, журналісты адразу пачалі пытацца ў пагранічнікаў, якія знаходзяцца на службе, аб іх рабоце, існуючым узбраенні і рыштунку. "Нашы ваеннаслужачыя ўзброены аўтаматамі Калашнікава, у кожнага ёсць шлем, бронекамізэлька і аптэчка. Таксама тут працуюць службовыя сабакі, якія шукаюць выбуховыя рэчывы. Акрамя таго, пагранічныя нарады экіпіруюцца відэарэгістратарамі", - расказаў начальнік аддзялення пагранічнага кантролю.
Пасля гэтага Антон Бычкоўскі адказаў на ўсе пытанні, якія цікавілі журналістаў. Работнікі СМІ задавалі шмат удакладняючых пытанняў. У асноўным размова ішла пра абстаноўку на граніцы. "Цяпер абстаноўка (на граніцы з Украінай. - Заўвага БЕЛТА) кантралюемая. Органы пагранічнай службы выконваюць задачы ва ўзмоцненым варыянце нясення службы, не страчваючы пільнасці, нягледзячы на тое, што апошнім часам мы можам канстатаваць, што сітуацыя мае тэндэнцыю да нармалізацыі", - сказаў Антон Бычкоўскі.
Паводле слоў афіцыйнага прадстаўніка пагранведамства, у прыгранічных раёнах Украіны (паблізу граніцы Беларусі) фіксуецца каля 15 тыс. ваеннаслужачых. Гэта ўкраінскія ўзброеныя сілы, нацгвардыя, паліцыя і тэрытарыяльная абарона. "Што датычыцца аховы дзяржаўнай граніцы, апошнім часам мы фіксуем, што пагранічныя нарады Украіны ў большай ступені паводзяць сябе спакойна, прафесійна", - падкрэсліў Антон Бычкоўскі.
Ён таксама расказаў, што за 2024 год на граніцы з Украінай зафіксавана каля 350 палётаў беспілотнай лятальнай авіяцыі. "Прыблізна ў 20 выпадках фіксаваліся парушэнні паветранай прасторы Рэспублікі Беларусь, парушэнні граніцы гэтымі беспілотнымі лятальнымі апаратамі", - дадаў Антон Бычкоўскі.
Афіцыйны прадстаўнік ДПК адзначыў, што пагранічная служба і пагранічныя нарады Беларусі прымаюць адпаведныя меры. "Пагранічныя нарады ўзброены радыёэлектроннымі стрэльбамі, помпавай зброяй, каб не дапускаць парушэння дзяржаўнай граніцы беспілотнікамі", - расказаў прадстаўнік ДПК.
Калі на ўсе пытанні журналісты атрымалі адказы, пагранічнікі правялі журналістаў да наступнага пункта маршруту - непасрэдна да граніцы, якая знаходзіцца прыкладна за 1,5 км ад пункта пропуску. З украінскага боку дарога застаўлена фартыфікацыйнымі збудаваннямі.
Карэспандэнт фінскага тэлеканала Yle Хейкі Хейсканен адзначыў, што не скарыстацца такой унікальнай магчымасцю не мог. Ён таксама падкрэсліў, што сітуацыя, якая склалася на граніцы з-за канфлікту ва Украіне, сумная.
Карэспандэнту БЕЛТА было вельмі цікава даведацца аб уражаннях і іншых замежных журналістаў ад арганізаванага для іх мерапрыемства. Аднак работнікі Washington Рost, France Ргеѕѕ, тэлеканалаў Polsat, AFP і радыё RFI адмовіліся ад каментарыяў, спасылаючыся на палітыку рэдакцыі.
Наступным пунктам маршруту журналістаў стала кантрольна-следавая паласа. Тут выбудавана сістэма з агароджы, разумных камер і розных датчыкаў. Карэспандэнты не ўпусцілі магчымасці і тут задаць удакладняючыя пытанні. У прыватнасці, Антон Бычкоўскі расказаў, што бываюць выпадкі, калі мужчыны, якія ратуюцца ад мабілізацыі ва Украіне, спрабуюць бегчы ў Беларусь. Некаторых ловяць як парушальнікаў граніцы, а некаторыя падрываюцца на мінах на ўкраінскім баку граніцы.
У канцы праграмы пагранічнікі падрыхтавалі для гасцей прыемны сюрпрыз - гарачую салдацкую кашу, чай і іншую ежу ў якасці абеду. Таксама кожнаму журналісту ўручылі падарунак на памяць пра наведванне беларускай граніцы.
На гэтым асноўная частка мерапрыемства закончылася. Паабедаўшы, журналісты атрымалі магчымасць самастойна адправіцца ў бліжэйшыя населеныя пункты Новая Гута і Краўцоўка, каб пагаварыць з мясцовымі жыхарамі аб іх штодзённым жыцці побач з граніцай.
"У нас тут ёсць агульнаадукацыйная і музычная школы, пошта, банк, спартыўны комплекс, дзе працуюць секцыі і басейн. Таксама побач тут у нас пяць садоўніцкіх таварыстваў. Да таго ж вакол лес, у які мы ходзім у грыбы", - расказала жыхарка Новай Гуты Наталля.
Яна таксама адзначыла, што жыццё ў іх спакойнае. "Нашы пагранічнікі малайцы, мы на іх і наша кіраўніцтва спадзяёмся. Мы спакойныя. Мы тут жывём і нікуды не выязджаем. Дзеці да нас на канікулы прыязджаюць і жывуць тут усё лета", - дадала Наталля.
Дзяржаўны пагранічны камітэт Беларусі арганізаваў паездку замежных журналістаў на граніцу з Украінай па даручэнні Прэзідэнта Беларусі. Адпаведнае даручэнне кіраўнік дзяржавы даў у час прэс-канферэнцыі 26 студзеня. Такім чынам, у замежных журналістаў ёсць магчымасць на свае вочы ўбачыць, якая абстаноўка складваецца на граніцы Беларусі і Украіны.
БЕЛТА.