Галоўныя навіны

Трэнды птушкагадоўлі. Лукашэнка сабраў у Салігорску нараду па развіцці галіны

3 кастрычніка, Салігорскі раён /Кар. БЕЛТА/. У час рабочай паездкі Прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі ў Салігорскі раён і наведвання мясцовай птушкафабрыкі была арганізавана нарада аб развіцці птушкагадоўчай галіны ў краіне, перадае карэспандэнт БЕЛТА.

Кіраўнік дзяржавы спачатку коратка абазначыў пазітыўныя вынікі работы галіны, але адразу папярэдзіў, што размова пойдзе ў асноўным не аб гэтым.

Беларусь, паводле слоў Прэзідэнта, уваходзіць у лік лідараў рэгіёна па вытворчасці мяса птушкі і яек (у 2024 годзе на душу насельніцтва выраблена 407 яек і рэалізавана ў забойнай вазе 63 кг мяса птушкі).

"Прадукцыя птушкагадоўлі заўсёды запатрабавана і пры ўмелым кіраванні вельмі даходная. За 2024 год рэнтабельнасць продажу птушкі склала 8,5 працэнта, яек - блізка да 20 працэнтаў", - адзначыў Аляксандр Лукашэнка. Па названых відах прадукцыі ў краіне гарантавана харчовая бяспека: мяса птушкі вырабляецца амаль на 60 працэнтаў больш за ўласную патрэбнасць, яек - амаль на 30 працэнтаў.

"Але сёння размова пойдзе не аб нашых поспехах у гэтым плане, а аб праблемах і новых трэндах у галіне", - арыентаваў кіраўнік дзяржавы ўдзельнікаў нарады.

У першую чаргу Прэзідэнт звярнуў увагу на ўзбуйненне прадпрыемстваў. Тут, паводле яго слоў, неабходны разумны падыход. Птушкай займаюцца 38 сельскагаспадарчых арганізацый: 20 - мяснога напрамку і 18 - яечнага. У краіне вырошчваюцца бройлеры, качкі, індычка, прадстаўлена вытворчасць курыных і перапяліных яек. Пашыраецца лінейка прадуктаў з мяса птушкі.

Разам з тым ільвіная доля вытворчасці мяса птушкі (75 працэнтаў) прыпадае толькі на 6 бройлерных птушкафабрык: "Дружба", Віцебская бройлерная птушкафабрыка, "Беларуснафта-Асобіна", агракамбінат "Дзяржынскі", "Смалявічы-Бройлер" і "Сервалюкс Агра". "Гэтыя прадпрыемствы працуюць эфектыўна: выкарыстоўваюць сучасныя тэхналогіі, вырабляюць якасную прадукцыю, ажыццяўляюць яе глыбокую перапрацоўку, рэалізуюць у тым ліку на экспарт. Ці здольныя астатнія птушкафабрыкі канкурыраваць з імі? Ці патрэбна нам такая канкурэнцыя? - абазначыў ключавыя пытанні Прэзідэнт. - Што будзем рабіць далей? Не будзем перашкаджаць ім развівацца, няхай развіваюцца самі па сабе ці прымем іншыя рашэнні? Што будзем рабіць з дробнымі прадпрыемствамі? Будзем будаваць новыя птушкафабрыкі або варта разгледзець пытанне рэарганізацыі іх шляхам далучэння да больш эфектыўных птушкафабрык?"

Аляксандр Лукашэнка папярэдзіў, што да пытання аб далейшым лёсе дробных птушкафабрык трэба падысці комплексна і абавязкова ўлічваць, што там ёсць пэўныя навыкі, персанал, знаёмы са спецыфікай работы галіны. "Гэтых людзей страціць нельга. Пабудаваць на пустым месцы птушкафабрыку - гэта не праблема сёння. Пытанне ў кадрах, у людзях, - растлумачыў кіраўнік дзяржавы. - Патрэбны ўмелыя, перакананыя птушкагадоўцы".

Другой тэмай, якую закрануў Аляксандр Лукашэнка, стала сітуацыя з падзяжом. І яна, паводле слоў кіраўніка дзяржавы, на жаль, не паляпшаецца. За мінулы год на гадоўлі і адкорме птушкі падзеж склаў 22,5 млн галоў. За студзень-жнівень 2025 года - амаль 15 млн. У асобных абласцях назіраецца значны рост падзяжу: Гродзенская вобласць (120 працэнтаў да адпаведнага перыяду 2024 года), Мінская (116 працэнтаў), Віцебская (115 працэнтаў).

"На жаль, пагалоўе павялічваецца нізкімі тэмпамі (у 2024 годзе ўсяго на 3 працэнты да ўзроўню 2023 года)", - канстатаваў Прэзідэнт.

Ён падкрэсліў, што прычыны банальныя: незбалансаваная кармавая база, устарэлая інфраструктура, але часцей за ўсё безгаспадарчасць і разгільдзяйства. Напрыклад, на птушкафабрыцы "Заходняя" Столінскага раёна дапускалася скормліванне птушцы камбікорму са скончаным тэрмінам прыдатнасці.

"Да гэтага часу выкрываюцца выпадкі парушэння рэжыму: пранос работнікамі асабістых рэчаў на тэрыторыю, праходжанне супрацоўнікаў у чыстую зону ў абыход санпрапускніка, а таксама работа без спецадзення, - сказаў Аляксандр Лукашэнка. - У некаторых птушкагадоўчых арганізацыях не выключана магчымасць трапляння сінантропнай птушкі. Не ў поўнай меры праводзяцца мерапрыемствы па барацьбе з грызунамі. Элементарнага не робім".

Акрамя таго, не заўсёды праводзіцца вакцынацыя птушкі, а значыць, ёсць рызыка захворванняў. Устаноўлены факты адсутнасці на асобных аб'ектах неабходнай колькасці дэзынфіцыруючых сродкаў, медыкаментаў, невыканання схем лячэбна-прафілактычных мерапрыемстваў. Дапускаюцца парушэнні тэхналагічных рэгламентаў і ветэрынарных правіл.

"Шмат у чым гэта абумоўлена кадравым дэфіцытам, паколькі птушкафабрыкі ўкамплектаваны ветэрынарнымі і заатэхнічнымі спецыялістамі на 90 працэнтаў", - адзначыў Прэзідэнт.

Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што размовам пра недахоп кадраў у цэлым трэба пакласці канец, забяспечыўшы замацаванне профільных спецыялістаў на месцах. "Падрыхтавалі спецыялістаў - яны павінны працаваць там, для чаго іх рыхтавалі. І гэту тэму трэба закрыць, - паставіў задачу кіраўнік дзяржавы. - Трэба вырашыць, Дзмітрый Мікалаевіч (Крутой, кіраўнік Адміністрацыі Прэзідэнта. - Заўвага БЕЛТА), раз і назаўсёды гэту праблему".

Перспектывы і новыя напрамкі ў птушкагадоўлі - гэта трэцяе пытанне, узнятае на нарадзе Прэзідэнтам. Напрыклад, на Салігорскай птушкафабрыцы арганізавана інавацыйная перапяліная ферма, якую наведаў кіраўнік дзяржавы. У агракамбінаце "Дзяржынскі" пабудаваны комплекс па вырошчванні мяса індычкі. "Гэта новыя, "модныя" напрамкі, карысныя і нават неабходныя для людзей. Таму ёсць попыт на ўнутраным і знешнім рынках", - сказаў беларускі лідар, нагадаўшы, што яшчэ некаторы час таму даводзілася папулярызаваць у грамадстве спажыванне мяса індычкі, тлумачыць яго карысць.

"Якой бачыце далейшую стратэгію развіцця галіны, якія новыя напрамкі ў птушкагадоўлі мы яшчэ можам развіваць або будзем паглыбляць існуючыя?" - звярнуўся Аляксандр Лукашэнка да ўдзельнікаў мерапрыемства.

Наступным важным аспектам стаў экспарт. За 2024 год прададзена за мяжу мяса птушкі амаль на паўмільярда долараў (каля 250 тыс. т), яйка курынага - на $71 млн (835 млн штук).

"Краіна ўваходзіць у топ-15 вядучых сусветных экспарцёраў мяса птушкі і яек. Асноўныя нашы контрагенты - гэта Расія, Кітай і краіны СНД. Аднак Расія забяспечвае сябе мясам птушкі і яйкам. Кітай таксама паказвае высокія тэмпы росту вытворчасці, - звярнуў увагу кіраўнік дзяржавы. - Пытанне новых рынкаў, дзе яны?"

Размова ішла таксама аб зніжэнні залежнасці галіны ад імпарту. Цяпер у Беларусі няма альтэрнатывы імпарту куранят для вытворчасці інкубацыйных яек. Для камплектавання птушкафабрык бацькамі ў краіну завозіцца прабацькаўскі статак мясных куранят. Гэтак жа і ў яечнай птушкагадоўлі. Кожная птушкафабрыка працуе напрамую з замежнымі партнёрамі. "Мы прыйшлі да таго, што ў бліжэйшы час ад імпарту яек адыдзем. Спатрэбіцца яшчэ гадоў, можа, 5-7, калі мы з вучонымі пачнём займацца гэтым неадкладна для таго, каб адысці ад імпарту (у гэтай сферы. - Заўвага БЕЛТА)", - сказаў Прэзідэнт.

"Поўная залежнасць ад імпарту не гарантуе стабільнай работы птушкафабрык, - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка. - Кожны завоз птушкі звязаны ў тым ліку з верагоднасцю занясення новых інфекцый, а таксама (што вельмі актуальна) са зрывам паставак". У сувязі з гэтым Прэзідэнт спытаў, як будзе вырашацца пытанне недахопу магутнасцей бацькоўскіх пляцовак у яечным і мясным напрамках.

Кіраўнік дзяржавы таксама нагадаў аб даручэнні стварыць селекцыйна-генетычны цэнтр для атрымання ўласнай племянной прадукцыі (яно было дадзена ў 2023 годзе). Гэта павінна быць унікальнае для Беларусі прадпрыемства поўнага цыкла, але на цяперашні момант пабудавана ўсяго 3 працэнты. Таму Прэзідэнт даручыў падключыцца ўсім зацікаўленым і дапамагчы хутчэй увесці гэта прадпрыемства ў строй, тым больш што абсталяванне ўжо ёсць. "Трэба аператыўна - на працягу будучага года. Калі патрэбна, падключымся, і трэба хутка пабудаваць", - паставіў задачу Прэзідэнт.

На заканчэнне Аляксандр Лукашэнка звярнуўся да тэмы навуковага суправаджэння галіны. "Мясная птушкагадоўля ў нас пакуль залежыць ад імпарту ў частцы зыходных ліній (прабацькаўскага пагалоўя), але я ведаю, што ў яечнай птушкагадоўлі актыўна вядзецца работа па атрыманні айчынных кросаў курэй. Нашы навуковыя напрацоўкі ў селекцыі павінны даць новы імпульс развіццю эфектыўнай птушкагадоўлі. Пры гэтым нельга пакідаць без увагі ўсе віды птушкі", - абазначыў прыярытэты для вучоных кіраўнік дзяржавы.

Прэзідэнт падкрэсліў, што па выніках нарады павінны быць выпрацаваны рашэнні, якія дадуць дадатковы імпульс развіццю галіны.