Афіцыйны сайт Рэспублікі Беларусь
Навіны
Каляндар падзей у Беларусі
Выдатныя мясціны Беларусі
Сусветная спадчына ЮНЕСКА ў Беларусі
Беларускія санаторыі і курорты
Сувеніры з Беларусі
| Галоўная | Навіны | Галоўныя навіны

Галоўныя навіны

23 Nov 2022

Ці ўдасца ў АДКБ "забіць кол" і якімі будуць прыярытэты Беларусі? Лукашэнка ляціць на саміт у Ерэван

Ці ўдасца ў АДКБ
Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка 28 кастрычніка прыняў удзел у пазачарговай сесіі Савета калектыўнай бяспекі АДКБ

23 лістапада, Ерэван /Кар. БЕЛТА/. Лідары краін Арганізацыі Дагавора аб калектыўнай бяспецы (АДКБ) у сталіцы Арменіі горадзе Ерэване 23 лістапада прымуць удзел у сесіі Савета калектыўнай бяспекі - вышэйшага органа Арганізацыі, паведамляе БЕЛТА.

Сярод удзельнікаў і Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка. Прычым для беларускага боку гэты саміт асаблівы - старшынства ў Арганізацыі пяройдзе ад Арменіі да Беларусі. У сувязі з гэтым кіраўнік дзяржавы агучыць прыярытэтныя напрамкі, на якіх у наступным годзе трэба будзе сканцэнтраваць сумесныя намаганні.

Што вядома аб прыярытэтах Беларусі?

Падрабязна па гэтым пытанні калег праінфармуе сам Аляксандр Лукашэнка. Аднак сама па сабе гэта тэма абмяркоўваецца ўжо як мінімум некалькі тыдняў. І можна ўпэўнена сцвярджаць, што выпрацоўка адпаведных прапаноў пачалася задоўга да саміту.

Напрыклад, пасля сустрэчы ў Мінску з Прэзідэнтам Беларусі 1 лістапада генеральны сакратар АДКБ Станіслаў Зась расказаў, што работа па падрыхтоўцы беларускіх прыярытэтаў на той момант знаходзілася на завяршальным этапе. "Патрабаванне ў кіраўніка дзяржавы традыцыйна простае і зразумелае: прыярытэты не павінны быць абстрактныя, надуманыя. Яны павінны датычыцца менавіта тых праблем, якія на парадку дня нашай Арганізацыі, надзённых праблем, з якімі сутыкаецца Арганізацыя сёння", - сказаў ён.

У сваю чаргу міністр замежных спраў Беларусі Уладзімір Макей пасля прыбыцця 22 лістапада ў Ерэван таксама не стаў раскрываць журналістам якія-небудзь падрабязнасці аб прыярытэтах на перыяд будучага старшынства, але ўсё ж падзяліўся некаторым інсайтам. "Мы пастараліся падрыхтаваць іх такім чынам, каб унесці рашучы ўклад на працягу будучага года ва ўдасканаленне ўсіх сфер дзейнасці нашай Арганізацыі", - сказаў ён.

Добрых вынікаў ад беларускага старшынства чакаюць і ў экспертнай супольнасці, звязваюць з гэтым спадзяванні на павышэнне аўтарытэту АДКБ. "Думаю, АДКБ чакае вельмі добры час, калі са старшынствам Мінска будзе павышаны аўтарытэт Арганізацыі. Мы будзем працаваць над тым, каб як мага больш краін маглі атрымаць статус наглядальнікаў пры АДКБ. І аўтарытэт Арганізацыі будзе толькі расці, калі беларускі Прэзідэнт будзе фактычна гэту Арганізацыю ўзначальваць", - заявіў БЕЛТА ў канцы кастрычніка генеральны дырэктар Каспійскага інстытута стратэгічных даследаванняў (Расія) Ігар Каротчанка.

Што яшчэ будуць абмяркоўваць на саміце?

Лідары краін абмяркуюць актуальныя праблемы міжнароднай і рэгіянальнай бяспекі, асноўныя вынікі дзейнасці АДКБ у міжсесіённы перыяд. Удзельнікі саміту таксама разгледзяць шырокі спектр пытанняў, якія датычацца розных сфер і напрамкаў узаемадзеяння.

На афіцыйным сайце АДКБ паведамляецца, што адным з важнейшых пытанняў стане ўдасканаленне сістэмы крызіснага рэагавання АДКБ і абмеркаванне сумесных мер па аказанні дапамогі Арменіі.

У ходзе сесіі Савета калектыўнай бяспекі (СКБ), як чакаецца, будзе прынята Дэкларацыя Савета калектыўнай бяспекі.

На парадку дня пасяджэння СКБ шэраг дакументаў для падпісання, якія датычацца аснашчэння Міратворчых сіл сучасным узбраеннем, ваеннай і спецыяльнай тэхнікай, сумеснага фарміравання радыяцыйнай, хімічнай і біялагічнай абароны і медыцынскага забеспячэння АДКБ, а таксама надання комплексу аператыўна-прафілактычных мерапрыемстваў "Наёмнік" статусу рэгіянальнай антытэрарыстычнай аперацыі. Будзе разгледжаны бюджэт АДКБ на 2023 год.

У сувязі з маючай адбыцца ратацыяй з 1 студзеня 2023 года Савет калектыўнай бяспекі разгледзіць пытанне аб Генеральным сакратары Арганізацыі Дагавора аб калектыўнай бяспецы.

Акрамя таго, у сталіцы Арменіі 23 лістапада напярэдадні саміту кіраўнікоў дзяржаў праводзіцца сумеснае пасяджэнне Савета міністраў замежных спраў, Савета міністраў абароны і Камітэта сакратароў саветаў бяспекі АДКБ. Акрамя дакументаў, якія выносяцца на разгляд кіраўнікоў дзяржаў у ходзе чарговай сесіі Савета калектыўнай бяспекі арганізацыі, сакратары саветаў бяспекі, а таксама кіраўнікі знешнепалітычных і абаронных ведамстваў абмяркуюць пытанні шматбаковага супрацоўніцтва ў палітычнай і ваеннай сферы, узаемадзеяння ў галіне барацьбы з тэрарызмам, стварэння Каардынацыйнага савета па пытаннях біялагічнай бяспекі.

Удзельнікі пасяджэння прымуць шэраг заяў, накіраваных на процідзеянне фінансаванню тэрарызму, праявам гераізацыі нацызму і экстрэмізму.

Па ініцыятыве беларускага боку на сумесным пасяджэнні статутных органаў АДКБ будзе падпісана заява па пытаннях умацавання архітэктуры міжнароднай і рэгіянальнай бяспекі і кантролю над узбраеннямі, раззбраення і нераспаўсюджвання.

Навошта Лукашэнка прапаноўваў у АДКБ забіць "жалезабетонны кол"?

Зноў жа 1 лістапада на сустрэчы са Станіславам Засем абмяркоўваўся і шэраг праблемных пытанняў унутры і вакол АДКБ. Адна з вострых тэм - застарэлы канфлікт паміж Арменій і Азербайджанам, што абвастрыўся нядаўна. Яго трэба як мага хутчэй заканчваць, упэўнены беларускі лідар.

"І не дай Бог мы яшчэ будзем распальваць канфлікт на таджыкска-кыргызскай граніцы. Гэта таксама недапушчальна. Трэба гэта заканчваць. Гэта нікуды не варта, што ў рамках АДКБ мы не можам спыніць гэтыя канфлікты. Мы вельмі сур'ёзна павінны абмеркаваць гэтыя пытанні на чарговай сесіі АДКБ ", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Ён таксама расказаў, што беларускі бок ініцыяваў некалькі пытанняў у рамках работы АДКБ, якія ў тым ліку датычацца сродкаў масавай інфармацыі, прагназавання і рэагавання на крызісныя сітуацыі. "Шмат пытанняў. І каб нас там не называлі папяровым тыграм ці яшчэ неяк, нам трэба актывізавацца тут. Ну калі нехта не хоча працаваць, гасподзь з ім. Але трэба працаваць з тымі, хто хоча ў АДКБ працаваць, і забіць раз і назаўсёды гэты жалезабетонны кол ці слуп, вакол якога мы ўсе будзем вярцецца і круціцца і паказваць усяму свету, што ёсць такая ваенна-палітычная арганізацыя. Вось у чым пазіцыя Беларусі. Мы за гэта. Але без усялякіх гульняў і выкарыстання АДКБ у вырашэнні ўнутраных палітычных нейкіх праблем. Ва ўсіх яны ёсць, але ў нас АДКБ не для гэтага створана", - заявіў Аляксандр Лукашэнка.

Паводле гэтых заяў у тым ліку можна меркаваць аб тэмах для абмеркавання на саміце, нават калі тыя ці іншыя дыскусіі не будуць публічнымі. Відавочна адно - Беларусь як будучы старшыня мае намер рабіць усё, што ад яе залежыць, для вырашэння спрэчак і канфліктаў на прасторы АДКБ, садзейнічаць павышэнню міжнароднага аўтарытэту гэтай інтэграцыйнай структуры.

А што наконт армяна-азербайджанскага канфлікту?

Відавочна, што гэта адчувальная для гаспадароў саміту тэма будзе асабліва гучаць на сесіі Савета калектыўнай бяспекі. Хоць гэта і не адзіная праблема - успомніць хаця б ужо згаданую канфліктную сітуацыю на граніцы Кыргызстана і Таджыкістана. Ёсць што абмеркаваць і ў сувязі з сітуацыяй на заходніх рубяжах АДКБ, у тым ліку ўзмацненне НАТА і падзеі ва Украіне.

Аднак менавіта армяна-азербайджанскі канфлікт стаў тэмай пазачарговай сесіі Савета калектыўнай бяспекі АДКБ, якая была склікана па ініцыятыве Арменіі і прайшла ў рэжыме відэаканферэнцыі 28 кастрычніка. Таму відавочна, што за фармулёўкай пра "абмеркаванне сумесных мер па аказанні дапамогі Арменіі" хаваецца якраз гэта пытанне.

Прамыя і адкрытыя заявы Аляксандра Лукашэнкі на той пазачарговай сесіі ў кастрычніку і пасля выклікалі немалы рэзананс, а часам і некаторае недастатковае разуменне ў армянскага боку, на што было вымушана рэагаваць беларускае МЗС. "Прыстойнасць - адна з рыс нашай знешняй палітыкі. Таму і ў далейшым нашы партнёры і саюзнікі могуць быць у нас упэўнены. Калі б іншыя краіны паводзілі сябе гэтак жа, то многіх праблем удалося б пазбегнуць. Цалкам зразумела, што агучаныя Прэзідэнтам Беларусі падыходы не адарваны, а наадварот - заснаваны на рэальнасці, зразумелыя і па-саюзніцку сумленныя. Менавіта ў такім адкрытым ключы, без палітычных гульняў і інтрыг, і трэба абмяркоўваць пытанні, калі размова ідзе аб лёсах і жыццях людзей", - заявіў 2 лістапада прэс-сакратар МЗС Беларусі Анатоль Глаз.

На пазачарговай сесіі прэм'ер-міністр Арменіі Нікол Пашынян паставіў перад калегамі некалькі пытанняў: аб ацэнцы падзей і пазіцыі АДКБ, а таксама аб дарожнай карце АДКБ па "аднаўленні тэрытарыяльнай цэласнасці Арменіі", як гэта было сфармулявана армянскім лідарам.

Адразу пасля гэтага выступаў Аляксандр Лукашэнка, які, ні слова не сказаўшы з падрыхтаваных тэзісаў, адказаў на ўсе пытанні, якія стаялі на парадку дня і нават павіслі ў паветры. Галоўны тэзіс, якога прытрымліваецца Прэзідэнт, - вайна скончылася пры пасрэдніцтве Расіі, а таму навошта сёння патрэбны нейкія іншыя і новыя фарматы? Тройка ў складзе Арменіі, Азербайджана і Расіі павінна была дамовіцца. Беларусь жа ў сваю чаргу падтрымае любыя іх рашэнні.

Аляксандр Лукашэнка таксама выступіў супраць прысутнасці дадатковых заходніх місій - ЕС і АБСЕ.

У цэлым усё, што адбываецца, ён заклікаў разглядаць у глабальным плане. Краіны спрабуюць расхістваць і падпальваць, перш за ўсё з мэтай аслабіць Расію. Таму лагічна, што кіраўнік дзяржавы супраць прыцягнення і ўсемагчымых заходніх місій.

Праз некалькі дзён на сустрэчы са Станіславам Засем Аляксандр Лукашэнка растлумачыў, чаму так востра рэагуе на гэта пытанне і на чым грунтуецца пазіцыя Беларусі. Аказваецца, у свой час Прэзідэнт Беларусі, у тым ліку калі краіна чарговы раз старшынствавала ў АДКБ, займаўся гэтым пытаннем, жадаючы паспрыяць мірнаму ўрэгуляванню. Вёў наконт гэтага перагаворы і з Прэзідэнтам Азербаджана Ільхамам Аліевым, і з папярэднім кіраўніком Арменіі Сержам Саргсянам, і цяперашнім Ніколам Пашынянам. Але тады на прапанаваныя варыянты армянскі бок згоды не даў.

"Я ўжо, як бывалы чалавек у палітыцы, я ж гэта ўсё прайшоў... Ну што цяпер гуляцца? Цяпер трэба канчаткова, калі дамовіліся мірыцца, трэба замірыцца. І не трэба прыдумваць там... Ну навошта цяпер забіваць адзін аднаго?! Амаль 300 чалавек забілі і яшчэ аб нечым разважаюць. Трэба супакоіцца і дамовіцца. Вось адкуль мая пазіцыя. Адтуль, з далёкіх часоў. Дзесяць з нечым гадоў таму. Таму я і так жорстка рэагую на гэта", - растлумачыў Аляксандр Лукашэнка.

Дарэчы, сустрэча тройкі ў складзе лідараў Расіі, Арменіі і Азербайджана сапраўды адбылася. У Сочы 31 кастрычніка. Бакі ў тым ліку дамовіліся ўстрымлівацца ад прымянення сілы або пагрозы яе прымянення, падкрэслілі важнасць актыўнай падрыхтоўкі да заключэння мірнага дагавора паміж Арменіяй і Азербайджанам пры садзейнічанні Расіі. Уласна кажучы, усё тое, пра што гаварыў і да чаго настойліва заклікаў беларускі лідар.

Чаму часам важны шчырасць і адкрытасць, а не дыпламатычная мова?

Хоць і ўскосна, але прычыны такога падыходу Прэзідэнта Беларусі да вырашэння вострых пытанняў агучыў Уладзімір Макей у размове з журналістамі ў Ерэване.

Адказваючы на ​​пытанне БЕЛТА аб тым, ці не праходзіць цяпер АДКБ праз крызісны перыяд, улічваючы таксама шэраг лакальных ваенных канфліктаў, у якія ўцягнуты ўдзельнікі Арганізацыі, міністр сказаў: "Любая арганізацыя напэўна зведвае пэўныя крызісы ў залежнасці ад развіцця міжнароднай абстаноўкі, сітуацыі ў тым ці іншым рэгіёне. Я не сказаў бы, што Арганізацыя перажывае нейкія крызісныя часы, але ёсць пэўныя праблемныя моманты, аб якіх мы павінны гаварыць адкрыта. Хоць я і прадстаўляю знешнепалітычнае ведамства, але калі мы будзем гаварыць дыпламатычнай мовай аб існуючых праблемах у гэтай сітуацыі, то мы ні да якіх станоўчых вынікаў не прыйдзем. Таму трэба абмяркоўваць тыя праблемныя пытанні, якія існуюць, і спрабаваць знайсці канцэпцыю для іх вырашэння".

Уладзімір Макей запэўніў, што ў цэлым пазіцыя Беларусі па пытаннях, звязаных з АДКБ, не мяняецца. "Кардынальным чынам нічога не мяняецца. Мы заўсёды выступалі за мірнае ўрэгуляванне ўсіх спрэчак і канфліктаў. За тое, што калі ствараеш арганізацыю, то яна павінна эфектыўна функцыянаваць. За тое, каб дапамагаць адзін аднаму, у тым ліку і на міжнароднай арэне, калі ажыццяўляецца неабгрунтаваны націск на тую ці іншую краіну, чаго мы, на жаль, у адносінах да Беларусі цяпер, будзем адкрыта гараварыць, не бачым. Але кардынальна пазіцыя не мяняецца. Зразумела, мяняюцца падыходы ў залежнасці ад той сітуацыі, якая складваецца ў нашым рэгіёне, свеце ў цэлым. Мы павінны гэта ўлічваць. Мы гаворым аб гэтым адкрыта і шчыра. Абсалютна адкрыты да шчырага дыялогу адносна далейшых шляхоў развіцця нашай Арганізацыі", - заявіў кіраўнік беларускага МЗС.

Архіў
Пн Аўт Сер Чцв Пт Сб Нядз
Помнікі Вялікай Айчыннай вайны ў Беларусі