Галоўныя навіны

БЧ, магістратура, харчаванне ў школах і падтрымка моладзі. Галоўнае на нарадзе Лукашэнкі з Саўмінам

23 кастрычніка, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка сабраў нараду з кіраўніцтвам Савета Міністраў, перадае карэспандэнт БЕЛТА.

Фармат мерапрыемства традыцыйны - такія сустрэчы з урадам кіраўнік дзяржавы праводзіць рэгулярна.

"Перад тым як прымаць важнейшыя рашэнні або рашэнні, якія выклікаюць асаблівае гучанне ў нашым грамадстве, мы сустракаемся з вамі для таго, каб параіцца. І для мяне важна, прымаючы рашэнні, атрымаць дадатковую інфармацыю ад ініцыятараў тых ці іншых пытанняў", - адзначыў Прэзідэнт.

На гэты раз такіх злабадзённых пытанняў было чатыры. Яны датычацца далейшага развіцця Беларускай чыгункі, функцыянавання магістратуры ў ВНУ, арганізацыі харчавання ва ўстановах адукацыі і падтрымкі моладзі.

Аб рабоце БЧ і дзяржаўным укладзе ў будучае развіццё

"Бясспрэчна, чыгунка - важнейшае прадпрыемства не толькі транспартнай галіны, але і ўсёй нашай краіны. Чыгуначным транспартам штогод перавозяцца дзясяткі мільёнаў тон грузаў. Гэта і сыравіна, імпарт, экспартныя пастаўкі нашай прадукцыі. Для людзей - самы танны і бяспечны спосаб перамяшчэння. І хоць пасажырскія перавозкі - хутчэй сацыяльны, а не камерцыйны напрамак работы, развіваць трэба абодва", - сказаў кіраўнік дзяржавы.

Ён канстатаваў, што з-за санкцый, а таксама сітуацыі ва Украіне, дзе некалькі беларускіх таварных саставаў літаральна па-пірацку былі захоплены і ўтрымліваюцца, грузапатокі давялося кардынальна трансфармаваць, шукаць новую лагістыку і ў цэлым мабілізавацца. Хоць даходы і праселі, але ў цэлым перавозачная дзейнасць БЧ застаецца прыбытковай.

"Як мне дакладваюць, фінансавае становішча прадпрыемства цяпер абцяжарваюць высокія расходы па абслугоўванні крэдытаў, прыцягнутых пад інфраструктурныя праекты і закупку новага рухомага саставу", - адзначыў кіраўнік дзяржавы.

Каб стабілізаваць сітуацыю, быў падрыхтаваны праект распараджэння аб дзяржаўнай падтрымцы Беларускай чыгункі.

Адначасова Аляксандр Лукашэнка нагадаў, што ў БЧ не "самыя бедныя людзі". Асабліва па прычыне фактаў, выяўленых праваахоўнымі органамі, у выніку чаго шэраг службовых асоб з гэтай сферы некаторы час таму, як сказаў кіраўнік дзяржавы, "адправілі на пасядзелкі".

Прэзідэнт таксама агучыў агульны прынцыповы падыход да аказання дзяржпадтрымкі па любым напрамку. Кіраўнік дзяржавы арыентуе ў большай ступені разлічваць на ўнутраныя рэзервы, а не падтрымку з бюджэту, каб праз некаторы час зноў не прыходзіць "з працягнутай рукой".

"Чарговы раз публічна вас папярэджваю: перастаньце хадзіць сюды за грашыма. Перастаньце. Ёсць працоўныя калектывы, ёсць кампетэнцыі. У гэтым выпадку ёсць паязды, аўтамабілі, самалёты, верталёты і іншае. Лятайце і перамяшчайцеся", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

У выніку, як расказаў журналістам начальнік БЧ Валерый Вярэніч, Прэзідэнт падтрымаў прапановы, якія ўнесены ў праект распараджэння. Важна, што размова ідзе не аб выдзяленні новых сродкаў, а аб прадаўжэнні тэрміну пагашэння па раней узятых крэдытах. "Ёсць пэўная сума, якую трэба аддаць за 5 гадоў. Гэта для нас вельмі цяжкая фінансавая нагрузка, - растлумачыў начальнік БЧ. - Мы папрасілі пасунуць тэрміны яшчэ на 5 гадоў - да 2035 года".

Адпаведна зменшыцца фінансавая нагрузка пасля вяртання крэдытаў, а вызваленыя сродкі можна будзе ўкласці ў рамонт, інфраструктуру, развіццё. Крэдыты раней браліся на куплю рухомага саставу, электрыфікацыю - рэалізацыю вялікіх інфраструктурных праектаў. "Укладваючы сродкі ў вытворчасць, мы разумеем, што мы далей можам зарабіць", - сказаў Валерый Вярэніч.

Аб магістратуры і асаблівасцях падрыхтоўкі запатрабаваных спецыялістаў

Далейшае функцыянаванне магістратуры ў Беларусі - яшчэ адна тэма нарады ў кіраўніка дзяржавы.

Аляксандр Лукашэнка пацікавіўся, як ідуць справы з улікам раней прынятых рашэнняў. У прыватнасці аб тым, каб навучанне ў магістратуры было для тых, хто ў далейшым плануе займацца навукай і выкладаннем. А зусім не для таго, каб падрыхтаваць "спецыялістаў на ўсе рукі", на якіх будзе попыт за межамі краіны (гэта тэма была папулярная нейкі час з падачы прыхільнікаў Балонскага працэсу).

Разам з тым Прэзідэнт звярнуў увагу на тое, што ў Беларусі вучыцца шмат іншаземцаў, якія хацелі б закончыць магістратуру, яны плацяць за гэта грошы, і такую форму адукацыі для іх, вядома, трэба захаваць.

Па выніках нарады прынята рашэнне, што магістратура як адна са ступеней паглыбленай вышэйшай адукацыі, безумоўна, застаецца. Спецыялісты, якіх там рыхтуюць, патрэбны многім прадпрыемствам, якія ўкараняюць новыя тэхналогіі, навуковым арганізацыям.

Але акцэнт у падрыхтоўцы кадраў у магістратуры трэба зрабіць на запатрабаваных спецыяльнасцях. "Кіраўнік дзяржавы сказаў, што трэба яшчэ раз сур'ёзна і ўзважана падысці да таго, каго мы рыхтуем, па якіх праграмах. І, самае галоўнае, гэта павінна адпавядаць інтарэсам нашай краіны і грамадства", - растлумачыў міністр адукацыі Андрэй Іванец.

Паводле яго слоў, у магістратуры захаваюцца ўсе тры траекторыі атрымання адукацыі: для грамадзян Беларусі будзе як бюджэтная, так і платная форма атрымання адукацыі, а таксама платная для іншаземцаў.

Аднак кантрольныя лічбы прыёму ў магістратуру будуць скарэкціраваны - яны будуць вызначацца ў строгай адпаведнасці з заказам з боку дзяржавы па аналогіі з тым, як гэта цяпер дзейнічае для ўніверсітэтаў і каледжаў. Калі раней ВНУ фарміравалі колькасць бюджэтных месцаў у магістратуры і пералік спецыяльнасцей, зыходзячы са свайго бачання, то цяпер сітуацыя зменіцца. Колькасць бюджэтных месцаў будзе залежаць ад запыту на пэўных спецыялістаў.

Яшчэ адно важнае змяненне, прынятае па выніках нарады, звязана з абавязковымі патрабаваннямі аб заканчэнні магістратуры для тых, хто хоча прадаўжаць навучанне ў аспірантуры або выкладаць у ВНУ. "Прэзідэнт яшчэ раз падкрэсліў, што тыя штучныя бар'еры, якія створаны для адораных, таленавітых дзяцей, павінны быць устаранёны. Размова ідзе аб тым, што юнакі і дзяўчаты, якія зацікаўлены займацца навуковай, навукова-даследчай дзейнасцю, павінны мець магчымасць прыходзіць у аспірантуру без заканчэння магістратуры. І ў сувязі з гэтым кожны ўніверсітэт і вучоныя саветы павінны бачыць такіх студэнтаў і выдаваць адпаведныя рэкамендацыі", - адзначыў міністр.

"Тыя юнакі і дзяўчаты, якія хочуць пасля заканчэння ўніверсітэта застацца на выкладчыцкай дзейнасці ў ВНУ, таксама павінны мець такую ​​магчымасць без абавязковага заканчэння магістратуры", - дадаў Андрэй Іванец.

Аб смачным і здаровым харчаванні ў школьных сталовых

У ходзе нарады Прэзідэнт спытаў, як выбудавана сістэма харчавання дзяцей у школах з улікам раней дадзеных даручэнняў.

Раней кантралюючыя органы дакладвалі кіраўніку дзяржавы, што ў сістэме арганізацыі школьнага харчавання ёсць пэўныя недахопы, ёсць прэтэнзіі да якасці страў і работы персаналу сталовых, камбінатаў школьнага харчавання. У сувязі з чым Прэзідэнт ставіў задачу адказным службовым асобам узмацніць кантроль у гэтай сферы.

"Я вас неаднаразова папярэджваў: абкрадаць дзяцей, труціць іх няякаснай ежай - злачынна! І даручыў тады выпрацаваць нармальную сістэму, - сказаў Аляксандр Лукашэнка. - Хацелася б пачуць, што зроблена ў гэтым плане. Як будзем карміць дзяцей, каб было смачна, карысна, каб ежа была не астылай?"

Як растлумачыў пасля нарады міністр адукацыі, сістэма арганізацыі школьнага харчавання ў цэлым выбудавана і неабходнасці праводзіць нейкія глабальныя змяненні няма.

У апошнія гады, паводле яго слоў, пашыраны пералік дазволеных страў, так званых тэхналагічных карт, праведзена мадэрнізацыя харчовых блокаў, сталовых, зроблены крокі па ўкамплектаванні прафесійнымі кадрамі (каля 1,5 тыс. повараў у мінулым годзе павысілі кваліфікацыю).

Харчаваннем забяспечваецца больш за мільён школьнікаў, з іх каля 750 тыс. кормяцца за кошт сродкаў бюджэту. Зразумела, дагадзіць усім і кожнаму не ўяўляецца магчымым. Нават у рамках адной сям'і дзеці могуць мець розныя перавагі ў ежы, не гаворачы ўжо аб вялікіх калектывах. Таму нейкая колькасць адходаў у школьных сталовых дапускаецца, але ў цэлым яна павінна зніжацца за кошт паляпшэння якасці і разнастайнасці страў. Над гэтым, як адзначыў міністр, яшчэ трэба будзе папрацаваць.

Аб стымулах для маладых спецыялістаў без залішняга рэгулявання

На нарадзе ў Прэзідэнта абмеркавалі таксама праект указа "Аб мерах падтрымкі моладзі", які прадугледжвае фарміраванне ўмоў для прыцягнення і захавання маладых кадраў на прадпрыемствах. Гаварылі аб мерах, якія ў асноўным датычыліся б наймальнікаў пры размеркаванні і заключэнні дагавораў аб мэтавым навучанні. Вынік абмеркавання - залішняга рэгулявання ў гэтым плане быць не павінна.

Аляксандр Лукашэнка заклікаў падыходзіць да гэтага пытання ўзважана. Ён адзначыў, што дапамога моладзі не павінна пераходзіць у празмерную апеку, паколькі сродкі дзяржаве патрэбны і на іншыя напрамкі, уключаючы развіццё вытворчай сферы і эканомікі. Акрамя таго, у маладым узросце людзі і самі цалкам здольныя працаваць і зарабляць, у адрозненне, напрыклад, ад людзей пажылога ўзросту, якім з-за аб'ектыўных прычын можа быць складаней.

"Я не да таго, каб не дапамагаць моладзі. Моладзь - наша будучыня, і ёй трэба дапамагчы. Давайце канкрэтна скажам, у чым мы павінны дапамагчы моладзі. І паставім на гэтым кропку, - адзначыў кіраўнік дзяржавы. - Мы павінны стварыць умовы, каб моладзь зарабіла".

Прэзідэнт падкрэсліў, што любыя абяцанні з боку дзяржавы наконт падтрымкі якіх-небудзь ільгот павінны быць папярэдне падлічаны і абгрунтаваны, падмацаваны ўпэўненасцю, што існуючых сродкаў дастаткова, каб у будучым выконваць узятыя на сябе абавязацельствы. "Давайце будзем зыходзіць з рэалій, а не закідваць сюды: давай ільготы, ільготы, ільготы", - сказаў Аляксандр Лукашэнка.

Кіраўнік дзяржавы не раз звяртаў увагу, што ў краіне "лішніх" грошай няма. "І калі мы нейкай катэгорыі нашага грамадства аказваем дапамогу і падтрымку, мы павінны разумець, што гэта - за кошт тых, хто працуе, - падкрэсліў Аляксандр Лукашэнка. - Я хачу, каб вы гэту філасофію разумелі, уносячы прапановы на мой узровень. Я вам адкрыта гэта сказаў. І няхай людзі, пачуўшы мяне, ацэньваюць гэта, як лічаць патрэбным".

Як расказала журналістам міністр працы і сацыяльнай абароны Наталля Паўлючэнка, прапановы праекта ўказа ў выніку падтрыманы не былі: "Меры стымулявання і прапановы па стымуляванні маладых спецыялістаў не абмяжоўваюцца праектам указа, які абмяркоўваўся. Мы будзем выпрацоўваць і прапаноўваць новыя ініцыятывы. А ў рамках тых, якія сёння разглядалі, - тут залішняга рэгулявання быць не павінна. Таму гэтыя меры мы пакуль адкладваем".

Міністр падкрэсліла, што ўжо цяпер у Беларусі дзейнічае сур'ёзная сістэма мер падтрымкі маладых спецыялістаў, якія прыходзяць на першае рабочае месца. Гэта і аднаразовая выплата, і штомесячныя выплаты (надбаўкі). Асобныя меры прадугледжаны калектыўнымі дагаворамі арганізацый і прадпрыемстваў.

Напрыклад, гэтымі днямі Аляксандр Лукашэнка падпісаў указ аб даплатах асобным катэгорыям работнікаў аграпрамысловага комплексу. Прадугледжаны заканадаўствам для маладых спецыялістаў і фіскальныя меры падтрымкі. Яны маюць права на атрыманне стандартнага падатковага выліку. Акрамя таго, у дагавор аб мэтавым навучанні могуць уключацца пункты аб даплатах да стыпендыі з боку арганізацый-заказчыкаў.

"Усе гэтыя меры сістэмныя", - падкрэсліла Наталля Паўлючэнка.